Wsparcie w badaniach naukowych Dofinansowania z Unii Europejskiej i rządu RP

Środki NCBR w służbie zdrowego żywienia – program rządowy NUTRITECH

Zapewnienie wysokiej jakości żywności oraz jego bezpieczeństwa jest jednym z głównych kierunków polityki Unii Europejskiej. Zagadnienia związane ze zdrową żywnością, a szczególnie w korelacji z dynamicznymi zmianami klimatycznymi i sytuacją demograficzną, coraz częściej interesują Europejczyków. Chcą oni szerokiego dostępu do produktów ekologicznych, produkowanych i przetwarzanych z poszanowaniem środowiska naturalnego i bioróżnorodności. Polityki unijne kładą więc nacisk na rozwój i tym samym finansowanie inicjatyw, które mają przyczyniać się do propagowania nowoczesnych technologii w zakresie produkcji i przetwórstwa żywności. W celu wspierania inicjatyw na rzecz zwiększenia dostępności do produktów i rozwiązań w zakresie zdrowego żywienia, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) ogłosiło Program rządowy – NUTRITECH, w którym już od 6 lipca, przedsiębiorcy, ich konsorcja bądź konsorcja przemysłowo-naukowe będą mogły składać projekty na prowadzenie prac badawczo-rozwojowych.

Unijna Strategia „od pola do stołu”

Unijna Strategia „od pola do stołu”, która jest elementem Europejskiego Zielonego Ładu, uwzględnia w kompleksowy sposób wyzwania związane ze zrównoważonymi systemami żywnościowymi i podkreśla znaczenie związków między zdrowiem ludzi i zdrowiem planety. Jej głównym celem jest zapewnienie Europejczykom wysokiej klasy żywności o walorach prozdrowotnych, przy znacznym ograniczeniu stosowania pestycydów, antybiotyków czy nawozów. Działania w ramach Strategii mają przyczynić się również do zmniejszenia negatywnego oddziaływania na środowisko naturalne. Ukierunkowanie przemysłu spożywczego na produkcję wyrobów prozdrowotnych, digitalizację opisu i składu produktów oraz rozwój praktyk ułatwiających konsumentom dokonywanie zdrowych i zrównoważonych wyborów żywieniowych wpisują się w realizację Strategii “od pola do stołu”.

Zdrowe odżywianie i dieta sposobem na choroby cywilizacyjne

Dostęp do zdrowej, nieprzetworzonej żywności ma przede wszystkim ogromne znaczenie w kontekście chorób cywilizacyjnych. Wiele z nich swoje źródło ma właśnie w nieprawidłowych nawykach żywieniowych oraz siedzącym trybie życia. Choroby układu naczyniowo-sercowego, nowotworowe czy chociażby otyłość stanowią główną przyczynę zgonów nie tylko w Europie, ale także na całym świecie – szacuje się, że choroby cywilizacyjne są powodem śmierci ok. 40 mln osób na świecie, co stanowi ok. 70% wszystkich zgonów. Wskazuje się, że odpowiednia dieta stanowi kluczowy element profilaktyki tych chorób. Znaczenie mają tutaj nie tylko produkty bogate w wartościowe składniki odżywcze, ale też nasze nawyki i zwyczaje żywieniowe – unikanie nadmiaru soli, węglowodanów prostych, włączenie odpowiedniej ilości wody czy warzyw. Edukacja i dostęp do niej mają krytyczne znaczenie dla upowszechniania idei zrównoważonego żywienia wśród Europejczyków.

Program NUTRITECH – wsparcie rozwiązań w zakresie prawidłowego żywienia

Ogłoszony przez NCBR Program kompleksowo traktuje o aspektach zrównoważonej gospodarki żywnościowej. Projekty będzie można składać w ramach jednego z 3 obszarów tematycznych:

I. NUTRIGENOMIKA I BIOMEDYCYNA JAKO NARZĘDZIE WSPIERAJĄCE WALKĘ Z PRZEWLEKŁYMI CHOROBAMI NIEZAKAŹNYMI (M.IN. CHOROBAMI DIETOZALEŻNYMI).

Nutrigenomika to dziedzina nauki zajmująca się badaniem wpływu składników pokarmowych na nasze geny. Celem badań prowadzonych w tym obszarze jest określenie zindywidualizowanego żywienia w zapobieganiu chorobom, poprawie jakości życia oraz łagodzeniu procesu starzenia się organizmu.  W ramach obszaru tematycznego planuje się wsparcie projektów dot. opracowania produktów i rozwiązań technologicznych, mających na celu prawidłowe odżywianie osób chorych, zdrowych oraz z predyspozycjami do wystąpienia tzw. “chorób cywilizacyjnych”. W Polsce na otyłość cierpi 6.5 mln osób (w 2035 – 9 mln), nadwagę 50% populacji; choroby układu sercowo-naczyniowego są przyczyną 52% wszystkich przedwczesnych zgonów w Polsce, nadciśnienie tętnicze ma 8.4 mln osób, a na zawał umiera rocznie 100 tys. osób; udaru mózgu doznaje 60 tyś. osób, nabyte choroby metaboliczne – 10-15 mln Polaków; alergie – 7 milionów osób. Program ma zatem za zadanie inicjowanie nowatorskich pomysłów, które przyczynią się do zmniejszenia odsetka osób chorych na przewlekłe choroby niezakaźne, poprzez zaproponowanie spersonalizowanych rozwiązań dietetycznych.

II. ŻYWNOŚĆ W LECZENIU I ZAPOBIEGANIU CHOROBOM

Świadomość żywieniowa Polaków rośnie z roku na rok. Polacy są otwarci na eksperymentowanie, poznawanie nowych smaków i nowych form serwowania posiłków – w sposób lżejszy, z uwzględnieniem większej ilości warzyw. Polacy coraz częściej czytają etykiety, wybierają lokalnych dostawców, rezygnują z nadmiernego spożycia mięsa czy nabiału. Wg raportu IPSOS 2021 r. niezmiennie widać świadomość w społeczeństwie korelację sposobu odżywiania na zdrowie (ok. 60% Polaków wierzy, że ten wpływ jest bardzo duży). Wzrasta w nas również świadomość nieodpowiedniego sposobu żywienia i chęci zmiany go na lepsze. Świadomość, a nasze faktyczne decyzje żywieniowe nie często jednak idą w parze. Wciąż brak jest odpowiedniej wiedzy o żywieniu – jesteśmy podatni na krótkotrwałe mody żywieniowe, niewłaściwie interpretujemy zapisy na etykietach. W związku z szybkim tempem życia bardziej dostępne stają się produkty typu fast food – wysoko przetworzone, zawierające małą ilość wartościowych składników odżywczych, co w sposób zauważalny odbija się na zdrowiu Polaków. Program ma za zadanie wpierać projekty wykorzystujące najnowsze technologie oparte o najnowszą wiedzę naukową, w walce z przewlekłymi chorobami niezakaźnymi czy opracowujące innowacyjne rozwiązania w zakresie żywności funkcjonalnej.

III. ASPEKTY TECHNOLOGICZNE I GOSPODARCZE PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA

Aby zaspokoić potrzeby żywieniowe prawie 8 mld ludzi na świecie, w minionym wieku postawiono na intensyfikację rolnictwa, tzw. rolnictwo konwencjonalne, wykorzystujące różnego rodzaju nawozy i środki ochrony. W dłuższej perspektywie przyczyniło się to do zubożenia gleby, wód i finalnie do jakości produktów rolnych. Spowodowało to, że rynek przesycony był produktami wysoko przetworzonymi o niskiej wartości odżywczej. Producenci wprowadzali ulepszacze smaku, tanie i wydajne technologie produkcji, które w dłuższej perspektywie przyczyniły się do wzrostu zapadalności na choroby niezakaźne, m.in. otyłość czy cukrzycę. Degradacja środowiska naturalnego, jak i krzywa zachorowań na choroby cywilizacyjne w Europie pokazała, że należy zmienić kierunek, w którym ma iść rolnictwo. Postawiono na aspekt zrównoważonego rozwoju, z poszanowaniem środowiska i klimatu. W przytaczanym wyżej dokumencie Strategii „Od pola do stołu” znajduje się zapis mówiący, że ograniczenie stosowania środków ochrony roślin w Unii Europejskiej będzie wynosiło 30%, do roku 2030.

W tym obszarze planuje się wsparcie innowacyjnych rozwiązań technologicznych mających na celu opracowanie nowych produktów pełnowartościowej i wysokiej jakości żywności, której produkcja jest niskoemisyjna, przyjazna środowisku, energooszczędna i bezodpadowa. Program ma stwarzać warunki do rozwoju produktów spożywczych o wysokiej jakości, żywności ekologicznej oraz naturalnego pochodzenia, jako najbardziej perspektywicznego segmentu zarówno na rynku krajowym, jak i w kontekście eksportu.

Program rządowy NUTRITECH daje możliwość finansowania prac badawczo-rozwojowych w ww. obszarach tematycznych

Od 6 lipca do 30 września 2022 r. przedsiębiorcy, jak i ich konsorcja mogą składać wnioski do NCBR w ramach konkursu wspierającego zwiększenie dostępności produktów i rozwiązań w zakresie prawidłowego żywienia. Dofinansowanie można przeznaczyć na realizację badań przemysłowych, eksperymentalnych prac rozwojowych oraz prac przedwdrożeniowych. Projekt musi obejmować realizację prac rozwojowych. Minimalna wartość wydatków kwalifikowalnych projektu wynosi 1 mln PLN, a maksymalna – 10 mln PLN. Projekt nie może trwać dłużej niż 48 miesięcy.

Chcesz dowiedzieć się więcej o programie NUTRITECH? Skontaktuj się z nami mailowo dotacje@ecdf.pl lub bezpośrednio z Koordynatorką projektów Pauliną Puchalską pod nr tel. 512 68 84 04.

Opracowano na podstawie:
1. PROJEKT PROGRAMU. Program rządowy NUTRITECH – żywienie w świetle wyzwań poprawy dobrostanu społeczeństwa oraz zmian klimatu.
2. https://www.medonet.pl/zdrowie,choroby-cywilizacyjne—przyczyny-i-leczenie,artykul,1735188.html

Wsparcie dla przedsiębiorców w użyciu Robotów i technologii robotycznej - Dofinansowania z Unii Europejskiej

Wykorzystanie robotów w przemyśle meblarskim szansą na rozwój polskich firm

Nowoczesne technologie oraz oprogramowanie stało się już nie tylko domeną branży IT, ale jest obecne w praktycznie każdym obszarze działalności człowieka. Dzięki szerokiej gamie rozwiązań technologicznych roboty znajdują zastosowanie w wielu sektorach przemysłu. Inwestowanie w robotyzowanie procesów staje się coraz bardziej powszechne wśród przedsiębiorców, którzy wskazują na realne korzyści wynikające z zastosowania nowoczesnych technologii robotycznych. Jednym z sektorów polskiej gospodarki o wysokim potencjale robotyzacji jest przemysł meblarski. Już wkrótce producenci mebli będą mogli ubiegać się o bezzwrotną dotację na zakup robotów przemysłowych w ramach ogólnopolskiego konkursu Robogrant.

Według Międzynarodowej Federacji Robotyki (IFR), publikującej coroczne raporty, trendu robotyzacji z całą pewnością nie da się już zatrzymać. W 2019 roku Polska była 14. krajem świata jeśli chodzi o liczbę wdrożonych robotów, które zainstalowano wówczas w ponad 2 600 firmach. Publikowane w raporcie prognozy na lata 2022-2024 zapowiadają dalszy wzrost liczby robotów stosowanych w przemyśle zarówno w Polsce, jak i na całym świecie.

Roboty dostępne na rynku

Zastosowania robotów są bardzo zróżnicowane – wydawanie poleceń, składowanie towarów na półkach, lakierowanie i wiele innych. Na podstawie klasyfikacji przeprowadzonej przez INTEL roboty można ogólnie podzielić na sześć kategorii.

Roboty przegubowe

Roboty przegubowe (znane również jako ramiona robotyczne) w swoim funkcjonowaniu zbliżone są do działań możliwych do wykonania przez ramię ludzkie. Zazwyczaj mogą one posiadać od dwóch do dziesięciu obrotowych przegubów. Każdy dodatkowy przegub lub oś pozwala na większy zakres ruchu, dzięki czemu mogą być wykorzystywane do obsługi innych maszyn, przenoszenia materiałów i montażu. Są to roboty często wykorzystywane w branży meblarskiej.

Koboty

Inaczej określane jako roboty współpracujące, zaprojektowane do funkcjonowania obok lub bezpośrednio z ludźmi. Często są wykorzystywane do eliminowania ręcznych, niebezpiecznych lub uciążliwych zadań wykonywanych przez człowieka. W niektórych przypadkach koboty mogą działać poprzez reagowanie na ruchy człowieka i uczenie się ich.

Autonomiczne mobilne roboty (AMR)

Poruszają się swobodnie i podejmują decyzje w czasie zbliżonym do rzeczywistego. Czujniki i kamery pomagają im pozyskiwać informacje o otoczeniu. Urządzenia pokładowe umożliwiają je analizować i podejmować świadome decyzje np. dotyczące ominięcia nadjeżdżającego pracownika, wybranie dokładnie tej samej paczki, czy też wybranie odpowiedniej powierzchni do dezynfekcji. Są to rozwiązania mobilne, które wymagają ograniczonego udziału człowieka, aby wykonać swoją pracę.

Zautomatyzowane pojazdy kierowane (AGV)

Pojazdy AGV poruszają się po torach lub predefiniowanych ścieżkach i często wymagają nadzoru operatora. Są powszechnie stosowane do dostarczania materiałów i przenoszenia przedmiotów w kontrolowanych środowiskach, takich jak magazyny i hale fabryczne.

Hybrydy

Rozwiązania hybrydowe powstają w celu stworzenia układów, które są w stanie zrealizować bardziej złożone zadania. Na przykład AMR może zostać połączony z ramieniem robotycznym tworząc robota do przenoszenia paczek w magazynie. Wraz z łączeniem funkcji następuje również konsolidacja możliwości obliczeniowych.

Humanoidy

Pojęcie jest używane do określenia robotów, które wykonują funkcje skoncentrowane na człowieku i często przybierają ludzkie kształty. Wykorzystują one wiele z tych samych komponentów technologicznych, co urządzenia AMR, aby wyczuwać, planować i działać podczas wykonywania zadań, takich jak udzielanie wskazówek lub oferowanie usług konsjerża.

Wykorzystanie robotów w zakładach meblarskich

W produkcji przemysłowej coraz powszechniejszy jest trend implementacji robotów przemysłowych wszędzie tam, gdzie wymagana jest wysoka powtarzalność, jakość i wydajność, gdyż przekłada się to na wzrost produktywności i znaczne obniżenie kosztów. Jak wskazują eksperci do najważniejszych wyzwań, przed jakimi stoją polskie zakłady meblarskie, należą: skrócenie czasu realizacji zamówień, poprawa elastyczności produkcyjnej oraz szybsze dostosowanie się do wymagań rynkowych. Na końcu łańcucha produkcyjnego stoi bowiem klient, którego potrzeby należy spełnić, a jego wymagania stale rosną.

Wśród przykładów procesów technologicznych, wykorzystujących roboty można wymienić:

Zrobotyzowane malowanie i lakierowanie
Dedykowane do malowania i lakierowania roboty przemysłowe znajdują zastosowanie szczególnie tam, gdzie niezbędne jest osiągnięcie najwyższej jakości malowanej powierzchni i dużej wydajności. Dodatkowym argumentem dla zastosowania automatyzacji na tym etapie produkcji jest zmniejszenie szkodliwości i niebezpieczeństwa dla zdrowia pracownika.

Zrobotyzowane klejenie
Wykorzystanie robotów przemysłowych w procesie klejenia ma na celu przede wszystkim optymalizację kosztów produkcyjnych. Za każdym razem wykorzystywana jest dokładnie określona ilość mieszanki klejowej, która nakładana jest precyzyjniej i szybciej. Zapewnia to każdorazowo efekt najwyższej jakości, minimalizuje liczbę nieprawidłowo sklejonych elementów oraz optymalizuje ilość wykorzystywanego kleju. Proces klejenia jest też jednym z etapów produkcji, który wymieniany jest jako potencjalnie niebezpieczny dla zdrowia człowieka, dlatego zastosowanie robotów bezpośrednio wpływa na ochronę zdrowia pracowników.

Zautomatyzowany montaż
Dzięki automatyzacji montażu roboty wykorzystywane w branży meblarskiej umożliwiają jednoczesne wykonywanie wielu operacji, np. zszywania, skręcania i klejenia.

Warto podkreślić, że integracja robota z otoczeniem może przebiegać także w wielu innych obszarach takich jak procesy pakowaniamagazynowaniaprzenoszenialakierowaniamontażu, obsługi innych maszyn (frezarek, tokarek, szlifierek). Wszechstronność zastosowań wpływa na popularyzację nowoczesnych technologii robotycznych w szeroko pojętym przemyśle.

Wsparcie robotyzacji Twojej firmy – nabór na Robogranty już niebawem

Planując inwestycję polegającą na robotyzacji procesów produkcyjnych warto zapoznać się z dostępną ofertą finansowania zewnętrznego. W szczególności warte uwagi są instrumenty bezzwrotne, zapewniające współfinansowanie inwestycji ze źródeł publicznych, takich jak np. dotacje unijne. Planowanym w najbliższym czasie konkursem wspierającym inwestycje związane z robotyzacją w branży meblarskiej jest tzw. „ROBOGRANT”. W ramach robograntów podmioty z sektora MŚP będą mogły uzyskać wsparcie na zakup robotów przemysłowych. Planowany konkurs jest szansą dla polskich przedsiębiorstw na podniesienie efektywności procesów produkcyjnych i zachowanie wysokiej jakości produktów.

Artykuł opracowano na podstawie:
– magazynprzemyslowy.pl (www.magazynprzemyslowy.pl/artykuly/roboty-przemyslowe-koronawirus-wstrzymal-tylko-nieznacznie-robotyzacje-raport-2021),
– www.elmark.com.pl (www.elmark.com.pl/blog/robotyzacja-branzy-meblarskiej),
– biznesmeblowy.pl (www.biznesmeblowy.pl/produkcja_mebli/116/czy_roboty_pomoga_meblarzom,16713.html),
– intel.pl (www.intel.pl/content/www/pl/pl/robotics/types-and-applications.html),
– astor.com.pl (https://www.astor.com.pl/o-nas/artykuly/biznes/10257-automatyzacja-procesow-produkcji-mebli-w-dobie-przemyslu-4-0.html).

Wsparcie dla przedsiębiorców w zagrożeniach BHP - Jak rozwiązywać?

BHP w polskich przedsiębiorstwach – najczęściej występujące zagrożenia w miejscach pracy i skuteczne środki zapobiegawcze

Stosowanie środków zapobiegających chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą jest jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy. Mimo to nadal w wielu miejscach pracy mamy do czynienia z nadmiernym występowaniem szeregu niebezpiecznych i szkodliwych czynników, takich jak hałas, zapylenie, czy gorący lub zimny mikroklimat. Atrakcyjnym sposobem na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie może być realizacja inwestycji współfinansowanej ze środków publicznych. Do 8 lipca przedsiębiorcy mogą ubiegać się o dotację z ZUS w ramach ogłoszonego konkursu na projekty dotyczące utrzymania zdolności do pracy przez cały okres aktywności zawodowej realizowane w 2023 r.

Warunki BHP, czyli zdrowe i bezpieczne miejsce pracy

Pracodawcy w Polsce zobligowani są do stosowania profilaktyki w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Podstawowe wymagania w tym zakresie określono w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, zwłaszcza w dziale dziesiątym „Bezpieczeństwo i higiena pracy”. Zgodnie z ww. regulacją, pracodawca przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki winien zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy w celu ochrony zdrowia i życia pracowników (Główny Inspektorat Sanitarny, www.gov.pl/web/gis).

W zależności od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej mamy do czynienia ze zróżnicowanym spektrum zagrożeń i czynników szkodliwych w danym środowisku pracy. Do najczęściej występujących należy: hałaspyły przemysłowe i substancje chemiczne w powietrzu, niekorzystny mikroklimatniedoświetlenie stanowisk pracy czy obciążenia układu mięśniowo-szkieletowego.

Hałas

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) hałas jest najpowszechniej występującym szkodliwym czynnikiem w pracy. W 2020 r. w warunkach zagrożenia hałasem pracowało ponad 180 tys. osób, co stanowiło blisko połowę ogólnej liczby pracowników zatrudnionych w warunkach zagrożenia czynnikami szkodliwymi środowiska pracy. Długotrwała praca w warunkach nadmiernego poziomu hałasu wpływa negatywnie na narząd słuchu i może skutkować trwałym podwyższeniem progu słyszenia. Konsekwencją przesunięcia progu słyszenia jest z kolei pogorszenie zrozumiałości mowy, co stanowi istotne zagrożenie dla komfortu życia pracownika.

Aby poprawić warunki pracy w środowisku narażonym na nadmierny hałas, pracodawcy mogą zainwestować w szereg różnego typu urządzeń chroniących przed hałasem. Do najbardziej popularnych rozwiązań należą m.in. kabiny i osłony dźwiękoizolacyjne czy tłumiki akustyczne i ustroje dźwiękochłonne.

Pyły przemysłowe i substancje chemiczne

Drugim pod względem częstotliwości występowania czynnikiem szkodliwym w miejscach pracy jest zagrożenie zapyleniem pyłami przemysłowymi oraz substancjami chemicznymi (GUS). Tego typu szkodliwe czynniki występują najczęściej przy wytwarzaniu klejów, farb, tworzyw sztucznych, a także mebli oraz w branży budowlanej. Wchłanianie substancji szkodliwych zachodzi przede wszystkim przez drogi oddechowe, ale także przez skórę i do przewodu pokarmowego. Nieodpowiednie przystosowane środowisko pracy w dłuższej perspektywie może skutkować utratą zdrowia przez pracownika, w tym chorobami płuc i nowotworami.

Miejsce pracy narażone na zapylenie i substancje chemiczne unoszące się w powietrzu powinno zostać wyposażone w szczególności w urządzenia oczyszczające i uzdatniające powietrze, takie jak systemy wentylacji ogólnej i miejscowejsystemy odpylania czy filtry powietrza.

Mikroklimat gorący i zimny

Niekorzystny mikroklimat (gorący lub zimny) jest wg danych GUS 3-cim z najczęściej występujących zagrożeń w środowisku pracy. W 2020 r. ponad 28 tys. osób w Polsce pracowało w warunkach mikroklimatu zimnego lub gorącego. Zagadnienie mikroklimatu odnosi się przede wszystkim do zapewnienia komfortu cieplnego pracowników tak, aby pracowali w odpowiedniej temperaturze powietrza. Praca w warunkach temperatury zbyt wysokiej (mikroklimat gorący) lub zbyt niskiej (mikroklimat zimny) może powodować w szczególności obniżenie koncentracji lub bardziej poważne konsekwencje, takie jak np. udar cieplny czy odmrożenia. Specyficzne uwarunkowania związane z mikroklimatem są zazwyczaj wynikiem emisji ciepła/zimna z maszyn i procesów technologicznych.

Aby zapewnić odpowiednie parametry mikroklimatu w miejscu i/lub na stanowisku pracy pracodawcy mogą w szczególności zainwestować w zakup i instalację urządzeń i centrali klimatyzacyjnych.

Niedostateczne oświetlenie

Niedostatecznie oświetlenie jest kolejnym z najczęściej występujących zagrożeń na stanowisku pracy i może być pośrednią przyczyną wypadków. Niewłaściwe oświetlenie może prowadzić do nadmiernego zmęczenia narządu wzroku, spadku wydajności czy powodować pogłębienie wad wzroku pracownika. Prawidłowe oświetlenie stanowi więc istotny element tworzący bezpieczne warunki pracy. Praktyka natomiast wskazuje, że nadal kwestia ta jest często przez pracodawców zaniedbywana (Centralny Instytut Ochrony Pracy, www.ciop.pl).

W celu zagwarantowania odpowiednich warunków świetlnych przedsiębiorcy przede wszystkim decydują się na instalację elektrycznych systemów oświetleniowych, zapewniających zgodność z  aktualnymi normatywami parametrów oświetlenia pomieszczeń i stanowisk pracy.

Obciążenie układu mięśniowo-szkieletowego

Dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego są jedną z najpowszechniejszych przyczyn absencji w pracy. Dolegliwości te pojawiają się w rezultacie zmian przeciążeniowych powiązanych z rodzajem czynności wykonywanych w miejscu pracy np. nadmierne dźwiganie czy praca w nienaturalnej pozycji. Powodem pojawienia się dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego jest zazwyczaj brak ergonomicznych rozwiązań na stanowiskach pracy (Centralny Instytut Ochrony Pracy, www.ciop.pl).

W celu przeciwdziałania czynnikom wpływającym na obciążenia pracodawca może m.in. nabyć urządzenia typu wózki jezdniowestoły spawalnicze czy ergonomiczne fotele lub krzesła warsztatowe.

Dofinansowanie z ZUS na poprawę warunków BHP w Twojej firmie

Od 6 czerwca do 8 lipca przedsiębiorcy mogą składać wnioski do ZUS o dofinansowanie inwestycji związanych z poprawą bezpieczeństwa i higieny pracy. W ramach konkursu Dofinansowanie działań płatnika składek na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy można pozyskać dotację w wysokości do 300 000 PLN z wkładem UE na poziomie 80% kosztów projektu. Inwestycja może obejmować zakup instalacji i/lub maszyn i urządzeń dotyczących wszystkich wyżej opisanych aspektów BHP.

Chcesz skonsultować swój pomysł na inwestycje i/lub potrzebujesz wsparcia w obszarze przygotowania wniosku do Konkursu na projekty dotyczące utrzymania zdolności do pracy przez cały okres aktywności zawodowej realizowanie w 2023 r.? Skontaktuj się z nami mailowo dotacje@ecdf.pl lub bezpośrednio z Konsultantką Dominiką Legan pod nr tel. 734 107 271.

Elektroniczny wniosek o płatność - Co to jest? jak dział? Agencja Restrukturyzacji i modernizacji rolnictwa

Elektroniczny Wniosek o Płatność (eWoP) – nowy system teleinformatyczny Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR)

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) rozszerzyła funkcjonalność swoich systemów teleinformatycznych. Do dotychczas funkcjonujących systemów eWniosek Plus oraz IRZ Plus dołączył system eWoP, czyli elektroniczny Wniosek o Płatność. W artykule przedstawiono cel działania systemu, jego podstawowe funkcje oraz możliwe sposoby logowania.

Podstawowe funkcje systemu eWoP

Możliwość zdalnego przesyłania dokumentów do ARiMR działa od sierpnia 2021 r. Poprzez portal Elektroniczny Wniosek o Płatność (https://ewop.arimr.gov.pl) przesyłać można już nie tylko wnioski obszarowe, ale również wnioski o przyznanie pomocy oraz wnioski o płatność.

Logowanie do eWoP

Do eWoP można logować się za pomocą posiadanego już loginu i hasła, które używane były dotąd przy korzystaniu z aplikacji eWniosekPlus czy IRZPlus , profil zaufany, usługi bankowe lub e-dowód.

Cel funkcjonowania platformy eWoP

Wprowadzenie dedykowanego systemu ma na celu przyspieszenie procesu weryfikacji wnioskówusprawnienie procesu ich składania (brak konieczności wysyłki w formie papierowej lub wizyty bezpośrednio w Oddziale Regionalnym), oszczędność czasu, a także ograniczenie możliwości rozprzestrzeniania się COVID-19.

Nowe funkcjonalności eWoP – moduł Wiadomości, autokorekta

Od 29.01.2022 r. system rozbudowano o moduł Wiadomości, za pomocą którego ARiMR przesyłać będzie pisma w ramach realizowanych projektów.

15.02.2022 r. umożliwiono natomiast skorygowanie wniosku we własnym zakresie lub jego całkowite wycofanie. W ramach tzw. autokorekty, po zauważeniu błędu lub braku w dokumentacji, możliwa jest zmiana zapisów wniosku lub dodanie dodatkowych załączników, jeszcze przed ich weryfikacją przez pracownika ARiMR.

System eWoP – do jakich działań (naborów) ARiMR?

Wnioski przy pomocy systemu eWoP składać można m.in. w ramach działań:

  • 4.1 Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych;
  • 4.2 Wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi lub ich rozwój;
  • 5.1 Wsparcie inwestycji w środki zapobiegawcze, których celem jest ograniczenie skutków prawdopodobnych klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof;
  • 5.2 Wsparcie inwestycji w odtwarzanie gruntów rolnych i przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof;
  • 6.1 Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników;
  • 6.2 Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich;
  • 6.3 Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw;
  • 6.4 Wsparcie inwestycji w tworzenie i rozwój działalności pozarolniczej;
  • 16 Współpraca.

Nadal możliwe jest składanie wniosku w wersji papierowej (listownie lub osobiście w Oddziale Regionalnym ARiMR). Pamiętać o tym warto szczególnie z uwagi na utrudnione złożenie wniosku o płatność wraz z wnioskiem o zmiany lub złożenie wniosku o płatność po podpisaniu aneksu, ale jeszcze przed wprowadzeniem zmian do systemu. W obecnej chwili w systemie eWoP nie ma możliwości składania wniosku o zmianę umowy lub biznesplanu – dlatego, po konsultacji z oddziałem głównym w Warszawie, zalecane jest złożenie wniosku w wersji papierowej, szczególnie w sytuacji zbliżającego się terminu końcowego.

Więcej informacji o nowym systemie teleinformatycznym eWoP na stronie ARiMR.

Przypominamy o trwającym do 29 czerwca br. konkursie w ramach działania PROW Współpraca oraz nadchodzącym naborze w ramach poddziałania 6.4 Wsparcie inwestycji w tworzenie i rozwój działalności pozarolniczej, o którym będziemy informować szerzej w momencie ogłoszenia.

Instrumenty zwrotne Wsparcie dla przedsiębiorców - Dofinansowania z Unii Europejskiej

Instrumenty zwrotne – podstawa finansowania projektów niskiego ryzyka w perspektywie finansowej 2021-2027. Czym są i dlaczego warto?

W nadchodzącej perspektywie unijnej na lata 2021-2027 rozszerzone zostanie stosowanie instrumentów zwrotnych na cele finansowania rozwoju przedsiębiorstw. Coraz częściej inwestycje rozwojowe o niskim poziomie ryzyka finansowane będą w formie preferencyjnych pożyczek. Na czym polega unijne finansowanie zwrotne oraz jakie korzyści mogą uzyskać przedsiębiorcy, którzy zdecydują się skorzystać z tego typu instrumentu? Odpowiedź znajdziesz w artykule!

Instrumenty zwrotne są jedną z najpowszechniej stosowanych form instrumentów finansowych. Na rynku funkcjonują już od bardzo długiego czasu, a ich popularność nieustannie wzrasta. W głównej mierze dotyczą preferencyjnych sposobów wsparcia przedsiębiorców ze środków dystrybuowanych w ramach funduszy europejskich. Można do nich zaliczyć w szczególności: gwarancje i poręczenia kredytowe, pożyczki czy kredyty z częściową spłatą w formie dotacji. Co jest jednak istotne, są to instrumenty dłużne, czyli po ich wykorzystaniu beneficjent musi zwrócić otrzymane wsparcie.

Poprzednia perspektywa finansowa na lata 2014-2020 zakładała przeznaczenie ponad 3,7 mld zł środków na instrumenty finansowe. Dla działań objętymi celami tematycznymi B+R, innowacje, MŚP, OZE, Efektywność Energetyczna planowano przeznaczyć ok. 80% przytoczonej kwoty. Duża cześć tych środków wracała do puli w pierwotnie udzielonej kwocie i w zależności od długości zawieranych umów była ponownie redystrybuowana. W planowanej perspektywie 2021-2027 będzie podobnie.

Dotacje w perspektywie 2021-2027 tylko dla projektów wysokiego ryzyka

Dotacje wraz z instrumentami zwrotnymi z założenia mają stanowić zachętę dla przedsiębiorstw podejmujących ryzyko inwestycyjne. Otwarcie działalności gospodarczej, opracowywanie innowacyjnych rozwiązań czy komercjalizacja na rynku nowych produktów zawsze wiąże się ze sporą dozą niepewności i ryzykiem, że przedsięwzięcie się nie powiedzie. W biznesie nie wszystko się udaje, a zwłaszcza to, co nowe.

W gospodarce globalnej opartej o wiedzę i innowacje, ryzyko jest nieodłącznym elementem rozwoju. Każdy przedsiębiorca, który chce się rozwijać, musi więc je ponosić, przede wszystkim – zarządzać nim. Dywersyfikacja ponoszenia ciężaru ryzyka finansowego w oparciu o fundusze unijne jest obecnie jednym z najlepszych rozwiązań dla wzrostu konkurencyjności w odniesieniu do całych gospodarek krajowych, poszczególnych branż, na pojedynczym przedsiębiorstwie kończąc. O tym jak bardzo fundusze unijne stymulują wzrost gospodarczy w konkretnych państwach członkowskich, stanowi efektywność ich wykorzystania.

Po przeprowadzaniu analizy projektów programów krajowych i regionalnych wynika, że to właśnie ryzyko i efektywność wykorzystania środków będą kluczowe. To od tych dwóch czynników będzie zależało na jaką formę wsparcia będą mogli liczyć przedsiębiorcy.

Zależność jest prosta: im mniejsze ryzyko inwestycyjne, tym większy nacisk na efektywne wykorzystanie środków. Efektywne wykorzystanie, czyli takie, które zakłada jak największe korzyści dla możliwie największej ilości interesariuszy. W tym przypadku instrumenty zwrotne niewątpliwie bardziej wpisują się w przytoczoną definicję, niż dotacja. Powód jest prosty. Ze środków przekazanych w formie dotacji korzysta bezpośrednio tylko jeden beneficjent. Instrumenty zwrotne natomiast, np. w formie pożyczki, ulegają rolowaniu. Ze spłaty wcześniej udzielanych pożyczek, udzielane są kolejne. Oznacza to, że wsparcie udzielane w formie instrumentów zwrotnych jest w stanie dotrzeć do większej ilości beneficjentów.

Warto podkreślić, że w perspektywie finansowej 2021-2027 „nagradzane” w formie dotacji mają być wyłącznie projekty przełomowe – dotyczące prac B+R lub wdrażające ich rezultaty. Projekty o dużym potencjale, ale o jeszcze większym ryzyku. Pozostałe projekty inwestycyjne finansowane będą natomiast głównie w formie zwrotnej.

Co w trawie piszczy….

Mimo to, że ostateczny kształt poszczególnych programów operacyjnych będzie ujęty w Szczegółowych Opisach Osi Priorytetowych (w skrócie SZOOP-y), to już teraz wiadomo, że nabory konkursowe przejdą ewolucję. Prekursorem tych zmian będzie najbardziej wiodący program krajowy, czyli Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (dawny POIR), który wprowadzi tzw. projekty modułowe. Dla tych kompleksowych rozwiązań obligatoryjnym elementem będą albo badania albo ich wdrożenie.

Takie samo podejście można zauważyć we wstępnych dokumentach pozostałych programów operacyjnych dotyczących poszczególnych województw. Co więcej, niektóre z programów wskazują na bardzo istotne kryterium zastosowania instrumentów zwrotnych, tj. dochodowość projektu.

Założenie jest następujące: jeżeli projekt jest ukierunkowany na osiągniecie dochodu lub oszczędności kosztów, to same korzyści wynikające z realizacji projektu stanowią wartość dodaną dla przedsiębiorstwa. Instytucje Zarządzające zapewniać będą tylko dostęp do kapitału. Takie założenia dotyczą głównie projektów o bardzo niskim poziomie ryzyka i dużej rentowności. Mowa tutaj głównie o projektach dotyczących wzrostu konkurencyjności MŚP oraz inwestycji w OZE.

Na chwilę obecną nie ma jeszcze podziału kompetencji względem rozdysponowania budżetu unijnego. Dotychczasowym operatorem instrumentów zwrotnych był BGK, który zawierał kontrakty z pośrednikami finansowymi. Bardzo możliwe, że dotychczasowy model zostanie zachowany.

Pożyczka unijna bardziej opłacalna niż myślisz

Dofinansowanie w formie dotacji jest najbardziej atrakcyjną formą wsparcia. Refundacja wydatków na poziomie 85% (pomoc de minimis) czy 50% (pomoc publiczna) dla niejednego przedsiębiorstwa jest kluczowym czynnikiem dla podjęcia decyzji o rozpoczęciu inwestycji. Jednak nie każdy plan inwestycyjny wpisuje się w dany program i uprawnia do ubiegania się o wsparcie dotacyjne. Jeśli więc nie dotacja, to co innego? Środki własne, prywatny inwestor, a może kredyt? Obecne uwarunkowania makroekonomiczne sprawiają, że ryzyko inwestycyjne znacznie wzrosło. Niepewna sytuacja polityczna, inflacja, groźba recesji. Za ryzyko się płaci, a to widać w warunkach finansowych na rynku kredytowym, gdzie oprocentowanie kredytów znacznie wzrasta.

I choć do niedawna instrumenty zwrotne (głównie pożyczki) były różnie postrzegane, tak teraz mogą stanowić doskonałą alternatywę pozyskania taniego źródła finansowania. Co prawda nie jest to tak atrakcyjne rozwiązanie jak dotacja, jednak ma wiele korzyści, do których można zaliczyć:

  1. Niskie stałe oprocentowanie – największą zaletą pożyczek z funduszy unijnych jest ich oprocentowanie. Dla niektórych produktów może wynosić nawet 0% (dotyczy głównie pożyczek płynnościowych). Pożyczki oprocentowane są co do zasady na warunkach korzystniejszych niż rynkowe. Warunki rynkowe oparte są natomiast o stopę referencyjną obliczaną przy zastosowaniu obowiązującej stopy bazowej oraz marży ustalonej w oparciu o komunikat Komisji Europejskiej. W praktyce oprocentowanie pożyczki może być nawet dwukrotnie niższe w porównaniu do tych udzielanych na rynku finansowym. Dużą zaletą jest również to, że sporo produktów pożyczkowych gwarantuje stałe oprocentowanie w okresie trwania umowy.
  2. Szeroki zakres finansowania wydatków – cele, na które mogą być przeznaczane pożyczki, są bardziej zróżnicowane. Oprócz pożyczek rozwojowych lub na OZE, pożyczki udzielane są również na wydatki, które zazwyczaj nie są objęte dotacją, tj.: zakup gruntów/nieruchomości, kapitał obrotowy, środki transportu, sprzęt, wyposażenie i inne.
  3. Brak prowizji przygotowawczej – instrumenty zwrotne nie są ukierunkowane na zysk, a praca wykonywana przez pracowników instytucji finansującej jest już uwzględniana w budżecie samego funduszu pożyczkowego. Dlatego w ofertach pożyczkowych co do zasady nie uwzględnia się opłat z tytułu prowizji przygotowawczej.
  4. Finansowanie nawet do 100% inwestycji – w niektórych produktach pożyczkowych możliwe jest finansowanie nawet 100% wydatków projektowych brutto – pożyczkobiorca nie musi wnosić wkładu własnego.

Pomysł na przyszłość?

Warunki makroekonomiczne cały czas zmieniają się bardzo dynamicznie. Najpierw pandemia COVID-19, później wojna za wschodnią granicą, rosnąca inflacja, a teraz ciągle odwlekane środki z Funduszy Europejskich. Coraz większa ilość przedsiębiorstw ma problem z długoterminowym planowaniem. W biznesie jednak jedno się nie zmienia: kto się nie rozwija, ten się cofa. I pomimo już bardzo wzmożonej rywalizacji na rynku, należy spodziewać się jeszcze jednej – konkurencji o tanie źródło finansowania.

Widmo wysokiej inflacji staje się faktem. Koszt pieniądza na rynku będzie coraz większy, dlatego już teraz warto zastanowić się nad instrumentami zwrotnymi.  W nadchodzącej perspektywie finansowej UE na lata 2021-2027 z pewnością nie zabraknie na nie środków.

Artykuł opracowano na podstawie obecnie oferowanych produktów pożyczkowych ze wsparciem Funduszy UE oraz publikacji ANALIZA MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA ZWROTNYCH INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH W PERSPEKTYWIE UNIJNEJ 2014-2020 W POLSCE, W KONTEKŚCIE ROZWIĄZAŃ PRAWNYCH I DOŚWIADCZEŃ Z POPRZEDNIEJ PERSPEKTYWY FINANSOWEJ, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, Marcin Wajda.

Wsparcie dla przedsiębiorców - Robotyzacja sektora meblarskiego

Robotyzacja w polskim sektorze meblarskim

Branża meblarska jest wizytówką polskiej gospodarki na arenie międzynarodowej. Pomimo silnej pozycji na światowym rynku sektor ten zmaga się obecnie z istotnymi wyzwaniami związanymi m.in. z rosnącymi kosztami i konkurencyjnością cenową. Możliwością łagodzenia tych wyzwań są przede wszystkim inwestycje w automatyzację i robotyzację produkcji. W najbliższych tygodniach uruchomiony zostanie organizowany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) konkurs pn. Robogrant, w ramach którego producenci mebli będą mogli ubiegać się o bezzwrotne wsparcie na zakup robotów przemysłowych.

Sektor meblarski w Polsce

Polski sektor meblarski od lat uznawany jest za wizytówkę krajowej gospodarki. Rynek meblarski odpowiada aż za 2,3% polskiego PKB – to największy udział na tle innych państw produkujących meble w Unii Europejskiej. Polska jest czołowym eksporterem mebli na świecie. Zgodnie z raportem „Polskie Meble Outlook 2022” nasz kraj zajmuje globalnie czwarte miejsce pod względem liczby wyeksportowanych mebli. Jak wskazują dane GUS, rynek meblarski w Polsce tworzy obecnie ponad 32 tys. firm. W zdecydowanej większości są to mikro- i małe przedsiębiorstwa.

Wartość dodana polskiego meblarstwa i perspektywy dalszego rozwoju

Silna pozycja polskiego meblarstwa na arenie międzynarodowej wynika głównie z wysokiego stosunku jakości do ceny. Jest to przede wszystkim następstwem niskich kosztów pracy. W branży meblarskiej Polska ma najmniejszy średni koszt poniesiony na pracownika w Unii Europejskiej. Poza korzystną relacją jakości do ceny, wśród innych aspektów wpływających na konkurencyjność polskiego sektora meblarskiego wyróżnić można m.in. bliskość chłonnych rynków Europy Zachodniej, zasobność bazy surowcowej, elastyczność produkcji czy korzystny kurs euro do złotówki.

Dalszy rozwój polskiej branży meblarskiej zależy w znacznej mierze od umiejętności dostosowania się przedsiębiorców do aktualnych wyzwań dotyczących przede wszystkim niskiej wydajności pracy, rosnących płac i innych kosztów operacyjnych oraz presji cenowej na rynkach zagranicznych. Wśród sposobów na łagodzenie tych wyzwań eksperci wymieniają w szczególności wzrost nakładów na design i marketing oraz inwestycje w automatyzację i robotyzację procesów produkcji („Polskie meblarstwo: szanse i zagrożenia”, Marek Hryniewicki, BIZNES.meble.pl, październik 2021 r.).

Robotyzacja polskiego przemysłu, w tym przemysłu meblarskiego

Poziom robotyzacji polskiego przemysłu w ostatnich latach stale rośnie, ale nadal utrzymuje się na niskim poziomie 52 robotów na 10 000 pracowników. Dla porównania na Słowacji współczynnik ten wynosi 175, a w Czechach – 162.  Pod względem tego wskaźnika Polska zajmuje dopiero 16. miejsce w Unii Europejskiej (raport Międzynarodowej Federacji Robotyki o stanie robotyzacji za 2020 r.). Jeśli chodzi o stopień zastosowania robotów w poszczególnych działach przemysłu, to najbardziej rozwinięta pod tym względem jest polska branża automotive oraz przetwórstwo tworzyw sztucznych. Liczba robotów pracujących w przemyśle meblarskim jest poniżej średniej w stosunku do pozostałych sektorów przetwórstwa przemysłowego w Polsce („Czy pandemia przyśpieszyła robotyzację?”, Polski Instytut Ekonomiczny, grudzień 2021 r.).

Obecnie sektor meblarski w Polsce cechuje się znaczącym uzależnieniem procesów produkcyjnych od „czynnika ludzkiego”. Większość operacji technologicznych wykonywana jest ręcznie przez wykwalifikowanych pracowników. Niedobory kadrowe oraz rosnąca konkurencyjność na rynku wpływają jednak na wzrost zainteresowania zastosowaniem nowoczesnych technologii automatyzujących i robotyzujących produkcję. Producenci poszukują rozwiązań, które pomogą robotyzować najbardziej monotonne i uciążliwe dla pracy ludzkiej czynności. W technologii produkcji mebli jest to m.in. szlifowanie i polerowanielakierowaniepaletyzacja czy montaż. Wszystkie te obszary cechują się dużym potencjałem w kontekście robotyzacji.

Korzyści z robotyzacji

Robotyzacja przynosi wiele pozytywnych efektów. Bezpośrednie korzyści to przede wszystkim wzrost powtarzalności i wydajności produkcji. Robot minimalizuje ryzyko błędów ludzkich i awarii, gwarantując ciągłość procesu wytwórczego. Inwestycja w robotyzację przekłada się też na zwiększenie mocy produkcyjnych i  tym samym możliwość obsługi większej liczby zamówień. Roboty przemysłowe są odpowiedzią na aktualne i przyszłe wyzwania związane z niską wydajnością pracy, niedoborem pracowników oraz silną konkurencją na krajowym i międzynarodowym rynku.

Robogrant – bezzwrotne dotacje na robotyzację produkcji w przedsiębiorstwach przemysłu meblarskiego

Już w najbliższych dniach Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) ogłosi konkurs Robogrant, w ramach którego przedsiębiorstwa produkcyjne z branży meblarskiej będą mogły pozyskać dofinansowanie w wysokości do 850 tys. PLN na zakup robotów przemysłowych. Udział w naborze jest doskonałą szansą na dostosowanie działalności do aktualnych trendów związanych z ideą Przemysłu 4.0 oraz uzyskanie długofalowych korzyści wynikających z robotyzacji procesów technologicznych, przy udziale bezzwrotnych środków publicznych w wysokości nawet do 85% kosztów netto inwestycji.

Chcesz dowiedzieć się więcej o naborze Robogrant lub potrzebujesz wsparcia w obszarze przygotowania i złożenia wniosku? Skontaktuj się z nami mailowo dotacje@ecdf.pl lub bezpośrednio z naszymi Konsultantkami:
Nadia Pniewska nr tel.: 784 089 075
Matylda Sochacka-Kozielczyk pod nr tel.: 508 234 091.

Wsparcie projektów badawczo-rozwojowych - Dofinansowania z Unii Europejskiej

Wynagrodzenia personelu projektu w projektach badawczo-rozwojowych

Przedsiębiorcy, chcąc budować przewagę konkurencyjną, inwestują w obszar badań i rozwoju (B+R). Jednym ze sposobów finansowania prac badawczo-rozwojowych może być realizacja projektu dofinansowanego ze środków unijnych. Zasadniczą grupą wydatków w projektach B+R są koszty wynagrodzeń kadry badawczej. Podczas rozliczania tego typu kosztów należy trzymać się ściśle określonych zasad, gwarantujących prowadzenie projektu zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Dofinansowaniem w projektach B+R mogą zostać objęte płacowe oraz pozapłacowe koszty pracy osób zatrudnionych przy prowadzeniu badań przemysłowych, prac rozwojowych lub prac przedwdrożeniowych – tj. pracowników badawczychpracowników technicznych oraz pozostałych pracowników pomocniczych – w części, w jakiej są bezpośrednio związane z realizacją projektu objętego dotacją  Dofinansowaniu nie podlega natomiast wynagrodzenie kadry zarządzającej – kierownika projektu, kierownika prac badawczo-rozwojowych lub kierownika merytorycznego. Co ważne, pracownicy rozliczani jako kadra naukowo-badawcza nie mogą mieć w zakresie obowiązków zadań, które dotyczą funkcji zarządczych, nadzorczych i koordynujących. Wydatki te mogą zostać sfinansowane jedynie
z ryczałtu kosztów pośrednich
.

Dokumentowanie pracy wykonanej na rzecz projektu

Warunkiem wypłaty dofinansowania jest odpowiednie udokumentowanie poniesionych wydatków. Katalog wymaganych dokumentów zależny będzie od wybranej formy zaangażowania pracownika, o czym warto pamiętać przygotowując się do realizacji projektu.

 Aby zapewnić prawidłowe rozliczenie poniesionych kosztów należy przygotować:

  1. w przypadku umowy o pracę:
    • listę płac (z opisem dokumentu)
    • potwierdzenie zapłaty wynagrodzenia oraz zaliczek do Urzędu Skarbowego
      i ZUS
    • oświadczenie beneficjenta, że w kwocie zapłaconej do Urzędu Skarbowego
      i ZUS uwzględnione są składki dotyczące wynagrodzenia projektowego
    • dokument, z którego wynika kwota wynagrodzenia, czas pracy oraz zakres obowiązków w projekcie – czyli umowę o pracę, aneks do umowy o pracę, oddelegowanie lub porozumienie
    • oświadczenie, że łączne zaangażowanie zawodowe pracownika nie przekracza 276h

Jeżeli dany pracownik nie jest zaangażowany w projekt w wymiarze pełnego etatu, kwalifikowaną część wynagrodzenia określa się na podstawie oddelegowania pracownika do projektu w częściowym wymiarze etatu, ze wskazaniem zakresu obowiązków w ramach projektu lub karty czasu pracy z opisem wykonywanych zadań (dla osób, które pracują na rzecz projektu nieregularnie).

  1. w przypadku umowy zlecenia:
    • umowa zlecenie
    • rachunek do umowy zlecenie (z opisem dokumentu)
    • protokół odbioru prac wskazujący prawidłowe wykonanie zadań, a także liczbę oraz ewidencję godzin poświęconych w danym miesiącu kalendarzowym na realizację zadań, zaplanowanych w projekcie

Kwalifikowalne składniki wynagrodzenia

Kosztami kwalifikowalnymi, czyli podlegającymi dofinansowaniu są następujące składniki wynagrodzeń:

  1. wynagrodzenie zasadnicze, premie i nagrody (z wyłączeniem nagród jubileuszowych);
  2. dodatek do wynagrodzenia za wykonywanie zadań lub funkcji w projekcie;
  3. dodatek funkcyjny za funkcje kierownicze w przedsiębiorstwie;
  4. dodatek specjalny, wynikający ze specyfiki i charakteru wykonywanych zadań;
  5. dodatek za wieloletnią pracę;
  6. wynagrodzenie za okres urlopu wypoczynkowego
  7. wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy zgodnie z obowiązującymi przepisami
    w zakresie ubezpieczeń społecznych;
  8. dodatkowe wynagrodzenie roczne wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne
    i fundusze poza ubezpieczeniowe kwalifikowane proporcjonalnie do okresu, w jakim pracownik realizował zadania na rzecz projektu;
  9. składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, zdrowotne oraz wypadkowe; składka na Fundusz Pracy;
  10. składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych;
  11. zaliczka na podatek dochodowy
  12. odpisy na ZFŚŚ

Warto również podkreślić, że wydatki na wynagrodzenie, przedłożone do rozliczenia w ramach projektu, powinny odpowiadać stawkom rynkowym. Stawki wynagrodzenia personelu projektu nie powinny odbiegać od stawek wypłacanych pozostałym pracownikom przedsiębiorstwa, zatrudnionym na analogicznych stanowiskach lub na stanowiskach wymagających analogicznych kwalifikacji.

Niekwalifikowalne składniki wynagrodzenia

Kosztem niekwalifikowalnym tj. nieobjętym dofinansowaniem są wydatki poniesione na poniższe składniki płacowe i pozapłacowe wynagrodzeń:

  1. nagroda jubileuszowa;
  2. ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy;
  3. składka na grupowe ubezpieczenie na życie;
  4. dopłata do świadczeń medycznych;
  5. ekwiwalent pieniężny (np.: ulgowa odpłatność za energię elektryczną);
  6. dopłata do energii elektrycznej;
  7. używanie samochodu służbowego – dojazd do/z pracy z/do miejsca zamieszkania;
  8. świadczenia realizowane ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS);
  9. zasiłki finansowane z budżetu państwa (np. zasiłek pielęgnacyjny, zasiłek rodzinny) lub ze środków ZUS (np. macierzyński, rehabilitacyjny, ojcowski, opiekuńczy, wyrównawczy);
  10. świadczenie za czas niezdolności do pracy, zgodnie z obowiązującymi przepisami
    w zakresie ubezpieczeń społecznych;
  11. wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych;
  12. koszty badań okresowych i wstępnych;
  13. dopłata do okularów;
  14. dodatki za znajomość języków, za niepalenie i inne dodatki tego typu ustalone przez pracodawcę, odszkodowanie za klauzulę zakazu konkurencyjności, inne odszkodowania, do których wypłacania zobowiązany jest pracodawca;
  15. bony żywieniowe dla pracowników;
  16. składki na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON);
  17. odprawy pracownicze dla personelu projektu;
  18. odprawy emerytalno-rentowe;
  19. dofinansowanie do wypoczynku.

Wynagrodzenia kadry badawczej są jedną z kluczowych kategorii kosztów planowanych w ramach projektów badawczo-rozwojowych. Prawidłowe rozliczenie projektu w tym obszarze wymaga dogłębnej znajomości wytycznych oraz przestrzegania zasad dokumentowania wydatków. Odpowiednie wsparcie merytoryczne osób z wieloletnim doświadczeniem w realizacji inwestycji współfinansowanych przez UE może pomóc w efektywnym prowadzeniu projektów z obszaru B+R i zagwarantować bezproblemowe rozliczenie przedsięwzięcia. Warto również zwrócić uwagę, że projekty badawczo-rozwojowe stanowić będą główny obszar wsparcia dotacyjnego w nadchodzącej perspektywie 2021-2027, a odpowiednie przygotowanie do rozliczania kosztów wynagrodzeń stanowi kluczową kompetencję gwarantującą otrzymanie pełnej kwoty przyznanego dofinansowania.

Dofinansowania z Unii Europejskiej

Umowa Partnerstwa na lata 2021-2027

Umowa Partnerstwa to najważniejszy dokument określający sposób wykorzystania środków pochodzących z funduszy unijnych. Obecnie procedowana Umowa Partnerstwa wyznacza wykorzystanie funduszy europejskich na perspektywę finansową 2021-2027 w obszarze dwóch polityk: polityki spójności orasz wspólnej polityki rybołówstwa. Każde państwo członkowskie zostało zobligowane do jej przygotowania, z uwzględnieniem zasady wielopoziomowego zarządzania. Umowa Partnerstwa stanowi dokument uwzględniający cele całej Unii Europejskiej, jak i cele naszego kraju określone w najważniejszych strategiach rozwojowych Polski.

W ramach nowej perspektywy finansowej na lata 2021-2027 wyznaczono podstawowe cele polityki spójności, które będą miały swoje odzwierciedlenie w przedstawianej Komisji Europejskiej Umowie Partnerstwa:
Cel 1: Bardziej konkurencyjna i inteligentna Europa
Cel 2: Bardziej przyjazna dla środowiska niskoemisyjna Europa
Cel 3: Lepiej połączona Europa
Cel 4: Europa o silniejszym wymiarze społecznym
Cel 5: Europa bliżej obywateli
Cel 6: Łagodzenie skutków transformacji w kierunku gospodarki neutralnej dla klimatu

Cele polityki spójności

Umowa Partnerstwa w ramach poszczególnych celów polityki spójności przewiduje szczegółowy zakres wsparcia w ramach nowo nadchodzącej perspektywy finansowej. W ramach celu 1 konieczne jest zapewnienie większej produktywności polskiej gospodarki. Aktywność zostanie zatem skoncentrowana na prowadzeniu badań, wdrożeniu innowacji oraz implementowaniu najnowocześniejszych technologii. Poprzez działania m.in. w sferze cyfryzacji, inwestycji w B+R czy rozwoju innowacyjnych rozwiązań, w Polsce ma nastąpić znaczące wzmocnienie potencjału zarówno przedsiębiorstw, jak i administracji publicznej.

W ramach drugiego celu polityki: „Bardziej przyjazna dla środowiska niskoemisyjna Europa” Umowa Partnerstwa zakłada, że wspierane będą działania w obszarach efektywności energetycznej, wsparcia produkcji energii z OZE, inteligentnych rozwiązań z zakresu infrastruktury energetycznej czy gospodarki o obiegu zamkniętym.

W obrębie celu 3: „Lepiej połączona Europa” wspierane będą działania zmierzające do transformacji cyfrowej oraz zagwarantowania niskoemisyjnego transportu. Aktywność prowadzona będzie w obszarze zrównoważonej sieci transportowej oraz sieci szerokopasmowej.

Działania w ramach celu 4 dotyczyć będą budowy silnej gospodarki w wymiarze społecznym. Zatem koncentracja nastąpi w obszarach rynku pracy (m.in. równouprawnienie w zatrudnieniu, zwiększenie zatrudnienia osób bezrobotnych), kompetencji, kultury, integracji społecznej czy ochrony zdrowia.

Cel 5 „Europa bliżej obywateli” będzie ukierunkowany na zwiększenie powiązań funkcjonalnych obszarów wiejskich z miastami oraz realizacji strategii, których celem jest przeprowadzenie zmian strukturalnych na danym obszarze. W ramach celu 5 wykorzystywane będą m.in. instrumenty ZIT czy inne instrumenty terytorialne.

Działania w ramach celu 6 mają umożliwić zarówno regionom, jak i społeczeństwu łagodzenie skutków w związku z prowadzoną transformacją mającą na celu osiągnąć gospodarkę neutralną dla klimatu. Prowadzone będą zatem działania z zakresu rozwoju MŚP, podnoszenia wiedzy, działania podnoszące jakość powietrza czy ukierunkowane na przywrócenie użyteczności terenów pogórniczych i poprzemysłowych.

Środki finansowe

Polska w ramach polityki spójności ma otrzymać 66,4 mld euro. Dodatkowo w ramach Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji założono kolejne 3,5 mld euro.  Założenia Umowy Partnerstwa zakładają dwa poziomy realizowanych inwestycji: poziom krajowy i regionalny. Podział ten jest podobny do mechanizmu zastosowanego w już kończącej się perspektywy finansowej 2014-2020. Najwięcej środków w wysokości 20 536 mln euro zostanie przeznaczonych na cel 2 polityki spójności Bardziej Zielona Europa. Umowa Partnerstwa zakłada, że 40% otrzymanych środków dedykowane będzie programom regionalnym. Łączna pula  środków  przeznaczona na regionalne programy będzie wynosiła 28 420 mln euro.

Umowa Partnerstwa zakłada następującą alokację środków na programy:

  • kontynuacja Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko – 35,3 %  
  • kontynuacja Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój – 11,2 %
  • kontynuacja Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój – 6,0%
  • kontynuacja Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa – 2,8%
  • kontynuacja Programu Operacyjnego Polska Wschodnia – 3,5 %
  • kontynuacja Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa – 0,3%
  • kontynuacja Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna – 0,8%

Formy wsparcia

Umowa Partnerstwa zakłada dwie podstawowe formy wsparcia. Jedną z nich jest bezzwrotna dotacja,. Stosowana ma być w projektach, które nie będą generowały dochodu. Drugą formą wsparcia jest pomoc zwrotna. Pomoc zwrotną będzie można uzyskać na finansowanie projektów zakładających zwrot z danej inwestycji. Pomoc zwrotna będzie udzielana w formie pożyczek, poręczeń czy gwarancji i będzie obejmowała inwestycje w obszarach m.in. innowacyjności czy energetyki.

Programy

Założenia Umowy Partnerstwa dotyczące programów są kontynuacją działań prowadzonych w mijającej perspektywie 2014-2020. Nowością programową będzie program finansowany ze środków Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji.  Każdy program dedykowany będzie poszczególnym obszarom i celom polityki spójności. Zatem zakłada się utworzenie programów ukierunkowanych na infrastrukturę i środowisko, badania, rozwój i innowacyjność, rozwój kapitału ludzkiego, rozwój cyfrowy, rozwój Polski Wschodniej, pomoc najbardziej potrzebującym. Oprócz programów krajowych, w ramach poszczególnych regionów będzie funkcjonowało 16 programów regionalnych opracowanych w oparciu o strategie rozwoju danego województwa. Programy regionalne będą obejmowały inwestycje m.in. w obszarze B+R, rozwoju OZE, efektywności energetycznej czy wsparcia MŚP.

Przyjęcie projektu Umowy Partnerstwa przez Radę Ministrów nastąpiło w dniu 30 listopada 2021 r. Obecnie trwają finalne rozmowy i negocjacje z Komisją Europejską dotyczące zatwierdzenia dokumentu.

Nowa perspektywa - Dofinansowania z Unii Europejskiej

Źródła współfinansowania projektów inwestycyjnych i badawczych polskich przedsiębiorstw w nowej perspektywie finansowej UE na lata 2021-2027

W ramach unijnej perspektywy budżetowej na lata 2021–2027 z funduszy strukturalnych oraz dodatkowo Funduszu Odbudowy do polskich przedsiębiorców trafi kilkadziesiąt miliardów euro. Znaczna część tych środków przeznaczona zostanie na wsparcie projektów inwestycyjnych oraz badawczo-rozwojowych. W artykule przedstawiono syntetycznie źródła współfinansowania tego typu przedsięwzięć oraz planowany zakres wsparcia w tym obszarze w nowym okresie programowania środków UE.

Pod koniec marca br. wszystkie projekty programów krajowych i regionalnych na lata 2021-2027 trafiły już do Komisji Europejskiej, co rozpoczęło formalnie proces negocjacyjny. Komisja Europejska po przeprowadzeniu negocjacji danego programu ma cztery miesiące na wydanie decyzji zatwierdzającej. Mając na uwadze powyższe, uruchomienia pierwszych naborów z programów na lata 2021-2027 należy spodziewać się najwcześniej w IV kwartale br. Przedsiębiorcy planujący przedsięwzięcia inwestycyjne lub badawcze będą mogli ubiegać się o wsparcie przede wszystkim w ramach programu krajowego Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG)Krajowego Planu Odbudowy (KPO), programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW) oraz programów regionalnych wszystkich 16 województw.

Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG)

Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) stanowi kontynuację Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (POIR) i będzie głównym źródłem współfinansowania przedsięwzięć innowacyjnych i badawczo-rozwojowych przedsiębiorstw na poziomie ogólnokrajowym. Zasadniczą nowością programową FENG będzie wsparcie w formie modułowej, dostosowanej do potrzeb przedsiębiorców. Każdy projekt będzie musiał obowiązkowo składać się z modułu „Prace B+R” lub modułu „Wdrożenie innowacji”. Dodatkowo wybrany moduł obowiązkowy będzie mógł zostać uzupełniony o moduły fakultatywne, w tym moduł „Cyfryzacja”, moduł „Zazielenienie przedsiębiorstw”, moduł „Internacjonalizacja” czy też moduł „Kompetencje”. Ponadto w programie FENG planowana jest kontynuacja Kredytu na innowacje technologiczne wspierającego projekty dotyczące wdrożenia wyników prac B+R, a także uruchomienie Kredytu ekologicznego oraz dalsze wspieranie internacjonalizacji przedsiębiorstw. Łączna alokacja programu FENG to aż 7,9 mld euro.

Krajowy Plan Odbudowy (KPO)

W celu minimalizacji negatywnych skutków pandemii COVID-19 wspólnota europejska utworzyła Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Aby sięgnąć po te fundusze w Polsce opracowano Krajowy Plan Odbudowy (KPO), określający niezbędne reformy i inwestycje. Część środków z KPO przeznaczona zostanie na wsparcie odbudowy gospodarki. W ramach Krajowego Planu Odbudowy przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o wsparcie na dywersyfikację działalnościrobotyzację i cyfryzacjęwdrażanie rozwiązań z obszaru gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) oraz doposażenie technologiczne umożliwiające pracę w trybie zdalnym. Oczekiwanie na zatwierdzenie polskiego KPO ma obecnie wymiar polityczny. Według najnowszych doniesień medialnych z Brukseli, akceptacji tego instrumentu przez Komisję Europejską można spodziewać się już prawdopodobnie w najbliższych tygodniach. W ramach KPO do przedsiębiorców na ww. inwestycje trafi ponad 2,5 mld euro.

Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej

Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej ukierunkowany jest na dodatkowe wsparcie rozwoju województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, warmińsko-mazurskiego oraz świętokrzyskiego. Istotną zmianą w stosunku do programu na lata 2014-2020 jest włączenie do makroregionu Polski Wschodniej regionu mazowieckiego regionalnego (województwo mazowieckie z wyłączeniem Warszawy i powiatów ościennych). W programie wspierany będzie rozwój start-up’ówwzornictwo przemysłoweautomatyzacja i robotyzacja oraz transformacja modeli biznesowych w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym. Łącznie na przedsiębiorczość i innowacje przewidziano w tym programie pulę środków w wysokości 500 mln euro.

Programy regionalne 2021-2027

Przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o wsparcie na inwestycje oraz badania i rozwój również w ramach programów regionalnych poszczególnych województw. Przedsięwzięcia podlegające współfinansowaniu w programach regionalnych to przede wszystkim projekty badawczo-rozwojoweprojekty dotyczące wdrożenia innowacjiprojekty ekologiczne związane z gospodarką obiegu zamkniętego (GOZ) oraz odnawialnymi źródłami energii (OZE), a także cyfryzacja i robotyzacja oraz internacjonalizacja. W niektórych województwach przewidziano również wsparcie modułowe, analogiczne do programu FENG. Warto zaznaczyć, że w programach regionalnych bezzwrotne dotacje ograniczone zostaną wyłącznie do przedsięwzięć wysokiego ryzyka tj. projektów B+R, projektów innowacyjnych i dotyczących GOZ. Pozostałe inwestycje wspierane będą raczej w postaci instrumentów zwrotnych lub mieszanych.

Powyższy katalog nie jest oczywiście zamknięty, stanowi natomiast zbiór najistotniejszych programów ukierunkowanych na wsparcie inwestycji oraz badań i rozwoju polskich przedsiębiorców w nadchodzącej perspektywie finansowej UE na lata 2021-2027. Przedsiębiorstwa będą mogły korzystać także z takich instrumentów jak m.in. programy europejskie (Horyzont, Kreatywna Europa) czy Fundusz Sprawiedliwej Transformacji. Obecnie uruchamiane są także dodatkowe nabory w związku z zasileniem budżetu na lata 2014-2020 środkami z REACT-EU. O dostępnych jeszcze w tym roku możliwościach wsparcia piszemy w artykule opublikowanym w marcu. Na pierwsze konkursy dotacyjne z perspektywy 2021-2027 trzeba będzie natomiast jeszcze cierpliwie poczekać, prawdopodobnie do IV kwartału 2022 r.

Wsparcie dla przedsiębiorców - zasada konkurencyjności

Zasada konkurencyjności w zamówieniach realizowanych w ramach projektów współfinansowanych z Mechanizmu Finansowego EOG na lata 2014-2021 oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014-2021

Przedsiębiorcy chcąc rozwijać swoją działalność mogą korzystać z różnych form wsparcia w obszarze dotacyjnym. Oprócz Funduszy Europejskich, dla polskich firm dostępne są także takie źródła współfinansowania jak Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) czy Norweski Mechanizm Finansowy (NMF). Zamówienia realizowane w ramach tych mechanizmów finansowych muszą być zgodne z adekwatnymi wytycznymi. W artykule przedstawiono podstawowe różnice dotyczące procedur realizacji zamówień i stosowania zasad konkurencyjnych w tego typu projektach względem przepisów znanych beneficjentom z funduszy unijnych.

Czym jest Mechanizm Finansowy EOG i Norweski Mechanizm Finansowy (NMF)?

Wymienione mechanizmy finansowe są formą bezzwrotnej pomocy przyznawanej przez Islandię, Norwegię i Liechtenstein nowym członkom Unii Europejskiej. Korzyści z tego rozwiązania są obustronne – w zamian za udzielone wsparcie finansowe państwa-darczyńcy mogą korzystać z dostępu do rynku wewnętrznego UE, mimo, że nie są jego członkami. Podstawowym celem Funduszy Norweskich i Funduszy EOG jest dążenie do zmniejszania różnic ekonomicznych i społecznych w obrębie EOG oraz budowanie i wzmacnianie relacji pomiędzy państwami-darczyńcami a państwem-beneficjentem.

Zamówienia w ramach EOG i NMF – różnice w procedurach konkurencyjnych względem zasad znanych z funduszy UE

Podmioty, które otrzymały dotacje z EOG lub NMF, podobnie jak w przypadku funduszy pochodzących z Unii Europejskiej, muszą liczyć się z szeregiem zasad dotyczących realizacji dofinansowanego przedsięwzięcia, w tym zamówień w projekcie. W tym celu stworzone zostały m.in. Wytyczne w zakresie udzielania zamówień w ramach Mechanizmu Finansowego EOG na lata 2014-2021 oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014-2021. Dokument ten reguluje metody i sposoby udzielania zamówień. Główną procedurą (poza Prawem Zamówień Publicznych) jest zasada konkurencyjności, która może być już znana beneficjentom projektów dofinansowanych z funduszy UE. Należy jednak zwrócić uwagę, że są pewne różnice między zasadą konkurencyjności obowiązującą w NMF i EOG, a tą opisaną w Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020Dalej w artykule omówiono najbardziej znaczące i charakterystyczne rozbieżności.

Możliwość wskazania cech odnoszących się do określonego (konkretnego) procesu

Wytyczne obowiązujące w EOG i NMF umożliwiają wskazanie w opisie przedmiotu zamówienia cech, które mogą odnosić się m.in. do określonego procesu, metody produkcji, realizacji wymaganych dostaw, usług lub robót budowlanych – pod warunkiem, że są one związane z przedmiotem zamówienia oraz proporcjonalne do jego wartości i celów. Nie oznacza to jednak możliwości zawężania konkurencyjności; tu zasady są spójne z wytycznymi Funduszy Europejskich, które określają kiedy i na jakich zasadach można wskazać źródło danego zamówienia.

Konieczność ustalenia w opisie przedmiotu zamówienia kryteriów stosowanych w celu oceny równoważności

W ramach zasady konkurencyjności obowiązującej w EOG i NMF, w przypadku dopuszczenia stosowania rozwiązań alternatywnych, w opisie przedmiotu zamówienia należy ustalić kryteria stosowane w celu oceny równoważności. W przypadku procedur znanych z funduszy UE nie ma takiego wymagania i to na oferencie ciąży obowiązek udowodnienia w swojej ofercie, że proponowane rozwiązania w równoważnym stopniu spełniają wymagania określone w zapytaniu ofertowym.

Możliwość stosowania kryteriów oceny odnoszących się do właściwości wykonawcy

W wytycznych dotyczących zamówień w ramach EOG i NMF w uzasadnionych przypadkach dopuszcza się stosowanie kryteriów oceny oferty odnoszących się do właściwości wykonawcy. Musi to zostać jednak usankcjonowane przez instytucję będącą stroną umowy o dofinansowanie, która wskazuje jakie rodzaje zamówień mogą być objęte tego rodzaju wyłączeniem. W projektach dofinansowywanych z Unii Europejskiej dopuszcza się ocenę właściwości wykonawcy natomiast wyłącznie przy zamówieniach na usługi społeczne oraz o charakterze niepriorytetowym, w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa.

Obowiązek wskazania w ofercie, które informacje są objęte tajemnicą przedsiębiorstwa

Wytyczne dot. zamówień w Funduszach Norweskich i Funduszach Europejskiego Obszaru Gospodarczego zobowiązują zamawiającego do obligatoryjnego umieszczania w zapytaniach ofertowych informacji o konieczności wskazania przez oferentów w składanych przez nich ofertach tych kwestii, które objęte są tajemnicą przedsiębiorstwa. Wytyczne konkurencyjności w funduszach UE nie definiują takiego obowiązku.

Termin na złożenie oferty – brak warunku odnoszącego się do progów unijnych

Jedną z najistotniejszych różnic w zasadzie konkurencyjności między omawianymi funduszami jest termin na złożenie oferty w odpowiedzi na zapytanie ofertowe. W funduszach UE obowiązują następujące terminy:

  • w przypadku dostaw i usług – co najmniej 7 dni,
  • w przypadku robót budowlanych – co najmniej 14 dni,
  • w przypadku zamówień o wartości szacunkowej równej lub przekraczającej progi unijne (tj. określone kwoty, po przekroczeniu których zaczyna obowiązywać ostrzejszy reżim udzielania zamówień) – co najmniej 30 dni.

W ramach funduszy EOG oraz NMF nie występuje natomiast warunek odnoszący się do progów unijnych. Oznacza to, że termin przyjmowania ofert będzie wynosił zawsze minimum 7 lub 14 dni, w zależności od rodzaju zamówienia.

Realizując projekty dofinansowane z zewnętrznych źródeł pomocy należy zawsze w pierwszej kolejności zapoznać się z obowiązującymi zasadami dla określonego funduszu. Warto na bieżąco śledzić komunikaty i aktualności, zwłaszcza w zakresie zamówień, gdyż wytyczne są regularnie aktualizowane lub dostosowywane. Zasady mogą się też różnić między poszczególnymi konkursami, dlatego trzeba stale identyfikować wszelkie rozbieżności i niuanse, które mogą mieć wpływ na realizacje projektu i rozliczenie dotacji. Kluczem do sukcesu i otrzymania pełnej kwoty przyznanego dofinansowania jest zawsze dogłębna i aktualna znajomość właściwych przepisów.

Źródła:

  • Wytyczne w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020 (Warszawa, 21 grudnia 2020 r.)
  • Wytyczne w zakresie udzielania zamówień w ramach Mechanizmu Finansowegom EOG na lata 2014-2021 oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowegom na lata 2014-2021 (Warszawa, 2 września 2021 r.)
  • Strona internetowa Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej poświęconej EOG i NMF na lata 2014-2021 (https://www.eog.gov.pl/strony/zapoznaj-sie-z-funduszami/cel-i-zasady-dzialania/) dostęp z 31.03.2022 r.