Polish
English
Ukrainian
Unijna perspektywa finansowa na lata 2021-2027 wprowadza nowe kategorie wielkości przedsiębiorstwa. Znany z ubiegłych lat podział na MŚP i duże firmy rozszerzono o dwie nowe kategorie – small mid-caps oraz mid-caps. W artykule scharakteryzowano nowe kryteria kwalifikacji oraz wskazano możliwości dotacyjne dla przedsiębiorców wpisujących się w ramy nowo wyróżnionych kategorii wielkości podmiotów gospodarczych.
Nowa kwalifikacja wielkości przedsiębiorstwa stanowi ukłon w kierunku firm zatrudniających powyżej 250 pracowników i jednocześnie nie przekraczających progów finansowych (obrót roczny, suma bilansowa) przewidzianych dla średniego przedsiębiorstwa. W ten sposób w nowym rozdaniu funduszy unijnych z wybranych programów będzie mógł skorzystać szerzy krąg przedsiębiorców. Przewidziano możliwość wsparcia dla tzw. small mid-caps, czyli przedsiębiorstw posiadających status małej spółki o średniej kapitalizacji (≤499 pracowników), oraz mid-caps, czyli spółek o średniej kapitalizacji (≤3000 pracowników).
KRYTERIA DOTYCZĄCE USTALENIA STATUSU MŚP
Jednym z kluczowych aspektów, które przedsiębiorstwo musi ustalić zanim zdecyduje się na wnioskowanie o dofinansowanie unijne, jest status przedsiębiorstwa – czyli określenie kategorii jego wielkości.
Pierwszym kryterium determinującym do której kategorii powinniśmy przypisać przedsiębiorstwo jest liczba osób zatrudnionych, którą określa się zgodnie z przeliczeniem na RJR (roczne jednostki robocze).Do osób zatrudnionych zalicza się:
- pracowników (umowa o pracę);
- osoby pracujące dla przedsiębiorstwa, podlegające mu i uważane za pracowników na mocy prawa krajowego (umowy cywilno-prawne);
- właścicieli-kierowników;
- partnerów prowadzących regularną działalność w przedsiębiorstwie i czerpiących z niego korzyści finansowe.
Wyłączeniu podlegają natomiast:
- praktykanci lub studenci odbywający szkolenie zawodowe na podstawie umowy o praktykę lub szkoleniu zawodowym;
- pracownicy przebywający na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym.
Ponadto do ustalenia statusu przedsiębiorstwa stosowane są zamiennie kryteria finansowe w postaci obrotu rocznego lub rocznej sumy bilansowej. Wyrażone w PLN wielkości dotyczące rocznych obrotów przelicza się na EUR według średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roku obrotowego wybranego do określenia statusu przedsiębiorcy.
Spośród wskaźników dotyczących obrotów oraz sumy bilansowej przedsiębiorca ma prawo wybrać ten bardziej korzystny względem interesów firmy, ponieważ zgodnie z założeniami polityki unijnej poziom dofinansowania w większości konkursów jest najwyższy dla firm zdefiniowanych jako mikro, a najniższy dla firm dużych.
KATEGORIE PRZEDSIĘBIORCÓW W NOWEJ PERSPEKTWIE FINANSOWEJ
W perspektywie 2014-2020 rozróżniano przedsiębiorstwa: mikro, małe i średnie (sektor MŚP) oraz duże. W nowej perspektywie finansowej na lata 2021-2027 dodane zostały dwa nowe pojęcia w kontekście statusu przedsiębiorstwa, czyli SMALL MID-CAPS oraz MID-CAPS.
Mikroprzedsiębiorstwo – zatrudnia mniej niż 10 pracowników oraz jego roczny obrót za poprzedni rok obrotowy lub suma bilansowa nie przekracza kwoty 2 mln EUR.
Małe przedsiębiorstwo – zatrudnia mniej niż 50 pracowników oraz jego roczny obrót za poprzedni rok obrotowy lub suma bilansowa nie przekracza kwoty 10 mln EUR.
Średnie przedsiębiorstwo – zatrudnia mniej niż 250 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 50 milionów EUR lub suma bilansowa nie przekracza 43 milionów EUR.
Small mid-cap – zatrudnia nie więcej niż 499 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 50 milionów EUR lub suma bilansowa nie przekracza 43 milionów EUR.
Mid-cap – zatrudnia nie więcej niż 3000 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 50 milionów EUR lub suma bilansowa nie przekracza 43 milionów EUR.
Przykładowo: Firma zatrudnia 300 pracowników, posiada obroty roczne na poziomie 100 mln euro i posiada roczną sumę bilansową na poziomie 35 mln euro. Takie przedsiębiorstwo uzyska status small mid-cap, ponieważ będziemy brać pod uwagę wskaźnik dotyczący zatrudnienia oraz rocznej sumy bilansowej, a obrót roczny pomimo przekroczenia kryterium dla średniego przedsiębiorstwa podlega wyłączeniu.
PARTNERSTWO I POWIĄZANIA GOSPODARCZE Z INNYMI PODMIOTAMI
Obliczając wskaźniki dotyczące zatrudnienia, obrotu i sumy bilansowej należy pamiętać o podmiotach partnerskich i powiązanych z potencjalnym beneficjentem. W praktyce przedsiębiorstwo względem otoczenia rynkowego może:
- nie posiadać powiązań (przedsiębiorstwo niezależne) – bierzemy pod uwagę wyłącznie dane tej firmy;
- posiadać powiązanie partnerskie z drugim przedsiębiorstwem – uwzględniany jest stosowny procent danych drugiego przedsiębiorstwa;
- być powiązane z drugim przedsiębiorstwem – uwzględniamy 100% danych drugiego przedsiębiorstwa.
Powiązania mogą być nawet kilkustopniowe – jeśli przedsiębiorstwo powiązane z beneficjentem posiada dalsze powiązania. Ostatecznie, dopiero skumulowane dane decydują o statusie przedsiębiorstwa.
Zmiana statusu może nastąpić w wyniku np. wpisania się w powyższe kryteria w dwóch kolejnych latach, poprzez zbycie udziałów w przedsiębiorstwie powiązanym lub powstanie nowych powiązań w wyniku nabycia udziałów w innym przedsiębiorstwie. Warto w tym miejscu wspomnieć, że konsekwencją niepoprawnego określenia statusu MŚP może być odstąpienie od podpisania umowy o dofinansowanie lub korekta dofinansowania do poziomu przyjętego dla danej kategorii wielkości przedsiębiorstwa. W przypadku niejasnych sytuacji i znaczącej liczby powiązań gospodarczych rekomenduje się więc skorzystanie z pomocy wyspecjalizowanej kancelarii prawnej.
DODATKOWE MOŻLIWOŚCI DLA SMALL MID-CAPS ORAZ MID-CAPS W NOWEJ PERSPEKTYWIE FINANSOWEJ
W nowej perspektywie finansowej możliwe będzie szersze wsparcie większych podmiotów wpisujących się w definicję small mid-caps lub mid-caps. Przedsiębiorstwa te będą mogły skorzystać z programu FENG (Fundusze Europejskie dla Nowej Gospodarki), który jest odpowiednikiem dobrze znanego z poprzedniej perspektywy finansowej POIR-u (Program Operacyjny Inteligentny Rozwój). W ramach FENG-u możliwe będzie pozyskanie finansowania na tzw. Kredyt ekologiczny. W ramach kredytu ekologicznego przedsiębiorstwa będą mogły zrealizować projekty w zakresie efektywności energetycznej poprzez modernizację infrastruktury, a także wdrażanie nowych lub ulepszonych produktów lub usług w powiązaniu ze zmianą procesów, umożliwiających znaczącą redukcję zużycia energii w przedsiębiorstwie lub u odbiorcy końcowego.
