Prace naukowe - Dofinansowania z Unii Europejskiej

B+R – nie musisz być Einsteinem – czym są prace badawczo-rozwojowe i dlaczego nie należy ich utożsamiać wyłącznie z białymi kitlami i laboratorium.

Tytułowym hasłem „nie musisz być Einsteinem” Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju zachęcają przedsiębiorców do ubiegania się o dotacje na projekty badawcze. Czy prace badawczo-rozwojowe zawsze związane są z prowadzeniem eksperymentów w laboratoriach? Jak wskazują eksperci, nawet drobna zmiana może być innowacją, która pozwoli na udoskonalenie firmy, produktu lub usługi. Każdy krok, który zbliża do opracowania nowych rozwiązań i innowacji, może być działalnością badawczą.

W ramach rozpoczynającej się w tym roku nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej na lata 2021-2027 polscy przedsiębiorcy wciąż mają możliwość uzyskania znaczącego wsparcia finansowego w formie bezzwrotnych dotacji. Uwarunkowane jest to jednak naciskiem na prowadzenie projektów badawczych lub uwzględnieniem w projektach inwestycyjnych komponentu badawczo-rozwojowego (B+R), który stanowić będzie obligatoryjny element dla większości wniosków dotacyjnych. To właśnie projekty badawcze wiążą się z największym ryzykiem oraz niepewnością. Wsparcie w formie dotacji ma być zachętą do podjęcia tego ryzyka w celu stworzenia innowacyjnych rozwiązań przez polski sektor biznesu.

Skąd wiedzieć czy prowadzę prace B+R w przedsiębiorstwie?

Z analiz ekspertów wynika, że przedsiębiorcy często nie są świadomi, że prowadzą prace B+R, kojarząc proces badawczy z przełomowymi innowacjami opracowywanymi przy udziale zaawansowanej aparatury naukowej oraz naukowców. Według definicji pochodzącej z Podręcznika Frascati, działalność badawcza i rozwojowa obejmuje pracę twórczą podejmowaną w sposób metodyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz w celu tworzenia nowych zastosowań dla istniejącej wiedzy. Działania, które można określić mianem prac B+R, muszą być zatem nowatorskie, twórcze, nieprzewidywalne, metodyczne oraz, co bardzo ważne, możliwe do przeniesienia lub odtworzenia. W praktyce sprowadza się to jednak do szerokiego spektrum czynności, często nieodłącznie związanych z działalnością przedsiębiorstwa, jak na przykład udoskonalenia istniejących produktów lub technologii czy tworzenie prototypów, które podlegają ochronie patentowej czy też są zgłaszane jako wzory użytkowe i inne.

B+R, czyli prace nad opracowaniem lub rozwojem produktów i technologii

Zatrudnieni w firmach technolodzy na co dzień pracują nad udoskonaleniem produktów, a programiści w spółkach z branży IT tworzą nowe algorytmy, struktury danych, stosując m.in. metody sztucznej inteligencji i udostępniając użytkownikom nieznane dotąd funkcjonalności. Brak konieczności opracowania przez firmę nowych produktów także nie wyklucza prowadzenia działalności B+R w obszarze zmian technologicznych w procesie produkcyjnym. Prace związane z dostosowaniem parku maszynowego i opracowania nowych rozwiązań pozwalających na osiągnięcie zakładanej wydajności produkcji również mogą stanowić działalność B+R. Potencjał badawczy mają zarówno nowe produkty, które można włączyć do oferty firmy, jak również realizowane w firmie procesy technologiczne.

Poziomy gotowości technologicznej

Działalność B+R wyróżniamy także ze względu na poziom zaawansowania prac, który określany jest przez tzw. poziomy gotowości technologicznej (ang. TRL). Przy pomocy tej uniwersalnie stosowanej skali możemy zdefiniować badania podstawowebadania przemysłowe i eksperymentalne prace rozwojowe.

Badania podstawowe

Białe kitle i laboratoria, które przedsiębiorcy często kojarzą z procesem badawczym, nierzadko dotyczą etapu badań podstawowych, czyli oryginalnych prac badawczych eksperymentalnych lub teoretycznych podejmowanych przede wszystkim w celu zdobywania nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjneCo ważne, tego typu badania nie są finansowane przez programy dotacyjne skierowane do przedsiębiorstw.

Prace B+R z dotacją dla przedsiębiorców – badania przemysłowe

Dotacje przyznawane są przedsiębiorcom planującym prowadzić badania przemysłowe i/lub eksperymentalne prace rozwojowe, ponieważ są one bliższe celom biznesowym poprzez swój potencjał komercjalizacji. Badania przemysłowe mają na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, pozwalając na opracowanie nowych produktów, usług, technologii lub wprowadzenie znaczących ulepszeń do istniejących rozwiązań. Przez nową wiedzę należy rozumieć zagadnienia dotyczące technologii, materiałów, zjawisk, które są niedostępne w literaturze, bazach patentowych oraz niemożliwe do zakupienia i pozyskania ze środowiska branżowego lub naukowego. Badania przemysłowe odpowiadają za pierwsze wyniki prac laboratoryjnych, potwierdzenie założeń badawczych, czy też stworzenie pierwszych modeli docelowego rozwiązania. Są podstawą tworzenia innych produktów, technologii.

Prace B+R z dotacją dla przedsiębiorców – eksperymentalne prace rozwojowe

Drugim z rodzajów działalności B+R w przedsiębiorstwach współfinansowanym ze środków UE są tzw. eksperymentalne prace rozwojowe. Na etapie prac rozwojowych wykorzystuje się dostępną wiedzę uzyskaną w wyniku działalności badawczej oraz doświadczeń praktycznych i na jej podstawie tworzy nowe lub ulepszone produkty, usługi i procesy. Odnosi się to przede wszystkim do zwiększenia skali prowadzonych działań w stosunku do badań przemysłowych, przejście do testowania wypracowanych rozwiązań w środowisku zbliżonym do rzeczywistego oraz tworzenia kompletnych prototypów i linii pilotażowych lub demonstracyjnych. W ten sposób wiedza ogólna testowana jest pod kątem konkretnych zastosowań niezbędnych do pomyślnego zakończenia tego procesu twórczego. Prace rozwojowe charakteryzują się zatem znacząco wyższą gotowością technologiczną i wyczuwalnym potencjałem komercjalizacji. Z tego względu komponent odpowiadający eksperymentalnym pracom rozwojowym jest obligatoryjny w konkursach dotacyjnych skierowanych do przedsiębiorstw, których celem jest docelowo wdrożenie opracowanych rozwiązań.

Istotą każdego projektu badawczo-rozwojowego są nowe koncepcje lub pomysły, które wzbogacają istniejącą wiedzę z różnych obszarów. Przedsiębiorcom umożliwiają one nieprzerwany rozwój i budowanie przewagi konkurencyjnej opartej na innowacjach. Towarzyszące prowadzeniu badań ryzyko i niepewność będą rekompensowane poprzez dostęp do bezzwrotnych środków finansowych w formie dotacji. Budżety negocjowanych aktualnie programów krajowych i regionalnych, które znaczącą część środków przeznaczają na działalność B+R sektora biznesu, zachęcają do poszukiwania w działalności wyzwań badawczych. Dlatego też warto skorzystać z okazji i sięgnąć po dostępne fundusze, rozpoczynając poszukiwania potencjału badawczo-rozwojowego we własnej firmie i wśród własnych zasobów.

Dofinansowania z Unii Europejskiej - REACT-EU - wparcie po covid

REACT-EU – dodatkowe środki dla przedsiębiorstw na walkę z gospodarczymi skutkami pandemii COVID-19

Od marca 2020 r. cała unijna gospodarka mierzy się z negatywnymi skutkami wybuchu pandemii COVID-19. W celu przeciwdziałania gospodarczym skutkom kryzysu wywołanego koronawirusem Komisja Europejska uruchomiła kompleksowy plan naprawczy REACT-EU. Część środków przyznanych Polsce dotyczy wsparcia dedykowanego dla przedsiębiorstw. Gdzie i na co będzie można pozyskać dotacje w ramach instrumentu REACT-EU? Odpowiedź znajdziesz w artykule.

Mechanizm alokacji środków REACT-EU i zakres wspieranych działań

Środki z instrumentu REACT-EU stanowią dodatkową alokację w ramach polityki spójności w perspektywie budżetowej 2014-2020. Łączny budżet tego instrumentu dla Polski wyniesie ok. 2 mld EUR. Zasoby finansowe mogą być przeznaczane w szczególności na wsparcie systemów opieki zdrowotnej oraz transformację ekologiczną i cyfrową. Podział alokacji budżetowej z REACT-EU różni się w zależności od potrzeb danego regionu. Warto zaznaczyć, że w część środków zostanie przyznana na wsparcie inwestycyjne dla MŚP.

REACT-EU lubelskie: dotacje na wsparcie przedsiębiorstw w zakresie energetyki

Dzięki zasileniu budżetu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 dodatkowymi środkami pochodzącymi z instrumentu REACT-EU Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości ogłosiła w ostatnich dniach stycznia nabór z Działania 15.1 Wsparcie przedsiębiorstw w zakresie energetyki. Celem Działania jest zielona transformacja lubelskiej gospodarki poprzez poprawę efektywności energetycznej przedsiębiorstw. Wspierane przedsięwzięcia mogą dotyczyć w szczególności inwestycji w odnawialne źródła energii oraz kompleksowych termomodernizacji budynków. Nabór trwa od 28 lutego do 6 maja br. Alokacja przewidziana dla tego konkursu to łącznie aż około 90 mln PLN. Więcej o tym naborze przeczytasz w naszych aktualnościach.

REACT-EU łódzkie: wsparcie inwestycji w MŚP

Przedmiotem Działania XIII.1 REACT-EU dla przedsiębiorstw będzie wsparcie inwestycyjne MŚP, które odczuły negatywne skutki epidemii COVID-19. Obligatoryjnym wskaźnikiem uprawniającym do udziału w konkursie jest spadek obrotów w okresie 1 lipca – 31 grudnia 2020 r. w stosunku do 1 lipca – 31 grudnia 2019 r. co najmniej na poziomie 30%. Premiowane będą projekty uwzględniające rozwiązania cyfrowe oraz aspekty środowiskowe. W ramach projektu będzie można nabyć np. specjalistyczne oprogramowanie, technologie wykorzystujące technikę cyfrową czy rozwiązania dotyczące wzrostu efektywności energetycznej. Budżet naboru wynosi blisko 45 mln PLN. Obecnie nie są jeszcze znane informacje dotyczące terminu uruchomienia konkursu.

REACT-EU opolskie: wsparcie TIK w przedsiębiorstwach

Celem Działania 12.1 Wsparcie TIK w przedsiębiorstwach w ramach REACT-EU jest wsparcie wdrożenia technologii informacyjno-komunikacyjnych w przedsiębiorstwach. Wspierane będą w szczególności procesy informatyzacji wewnętrznej oraz rozwój współpracy między przedsiębiorstwami w oparciu o nowoczesne rozwiązania teleinformatyczne (B2B). Alokacja dla tego Działania wynosi niecałe 10 mln PLN. Szczegóły konkursu na ten moment nie są znane.

REACT-EU pomorskie: wsparcie dotacyjne dla MŚP

Przedmiotem Poddziałania 13.1.1. Mikro, Małe i Średnie Przedsiębiorstwa – REACT-EU – wsparcie dotacyjne jest zwiększenie poziomu inwestycji MŚP ukierunkowanych na odbudowywanie ich pozycji rynkowej, zwiększenie odporności i zdobywanie nowych przewag konkurencyjnych. Premiowane będą branże szczególnie dotknięte skutkami kryzysu koronawirusa oraz projekty dotyczące rozwiązań cyfrowych i ekologicznych. Wsparcie realizowane będzie w formule projektu grantowego. Wysokość grantu nie będzie mogła przekroczyć kwoty 200 tys. EUR na jednego przedsiębiorcę. Budżet konkursu wynosi około 45 mln PLN. Uruchomienie naboru nastąpi prawdopodobnie w III kwartale 2022 roku.

REACT-EU warmińsko-mazurskie: dotacje dla firm w celu uodpornienia na kryzysy epidemiczne

Dofinansowaniem w ramach Działania 13.1 Wytrzymałe MŚP objęte zostaną projekty przedsiębiorstw dotyczące przeciwdziałania ekonomicznym skutkom pandemii COVID-19 oraz budowania ich odporności na podobne kryzysy w przyszłości. Wsparcie zostanie udzielone projektom dotyczącym zakupu sprzętu/usług pod kątem zapewnienia ciągłości pracy i działalności. Przedmiotem inwestycji może być m.in. dostosowanie do pracy zdalnej, przebranżowienie czy wprowadzenie nowego produktu lub usługi. Zwiększone szanse na uzyskanie dotacji będą mieli przedsiębiorcy prowadzący działalność w branży dotkniętej skutkami epidemii COVID 19 lub objętej czasowym zakazem funkcjonowania oraz planujący wdrożenie rozwiązań cyfrowych. Alokacja dla Działania wynosi blisko 50 mln PLN. Trwają prace nad dokumentacją konkursową oraz ustaleniem terminu przeprowadzenia naboru.

Uruchomienie dodatkowych środków z instrumentu REACT-EU jest szczególnie istotne w kontekście trwającego obecnie okresu przejściowego między kolejnymi perspektywami budżetowymi. W oczekiwaniu na konkursy planowane w nowym okresie programowym na lata 2021-2027 dodatkowy zastrzyk budżetowy środkami z REACT-EU gwarantuje ciągłość wsparcia bezzwrotnego dla przedsiębiorstw. Z pewnością warto skorzystać z bogatej oferty dotacyjnej i wprowadzić zmiany w swoim przedsiębiorstwie tak, aby było bardziej odporne na kryzysy. Szczególnie wspierane w planowanych naborach rozwiązania ekologiczne i cyfrowe są również melodią przyszłości polskiej gospodarki.

Jeśli chcesz na bieżąco otrzymywać informacje o planowanych naborach w ramach mechanizmu REACT-EU oraz innych konkursach dotacyjnych – zapisz się do bezpłatnego monitoringu dotacji!

Artykuł opracowano na podstawie aktualnych Szczegółowych Opisów Osi Priorytetowych programów operacyjnych wszystkich województw w Polsce.

Dodatkowe procedury i ich wyłączenia - zasada konkurencyjności

Wyłączenia z procedur dokonywania zamówień – kiedy nie musisz stosować zasady konkurencyjności?

Pozyskałeś dotację i przygotowujesz się do rozpoczęcia realizacji swojego projektu? Jednym z kluczowych zadań, jakie stoją przed Tobą, będzie wybór wykonawców. Jeśli nie jesteś zobligowany do stosowania przepisów z zakresu Prawa Zamówień Publicznych, będziesz stosować procedury zgodne z zasadą konkurencyjności. Czy wiedziałeś, że przewidziano również takie sytuacje, w których możesz wybrać wykonawcę bez stosowania tych procedur?

Zakupy o wartości poniżej 20 000,00 zł netto

Jeżeli zamówienie, które planujesz zrealizować, nie przekroczy wartości 20 000,00 zł netto, możesz dokonać zakupu z wolnej ręki. Pamiętaj jednak, żeby przedtem należycie oszacować wartość rynkową zamówienia, na przykład pozyskując 3 oferty różnych wykonawców. Należy też upewnić się, że zamówienie nie łączy się z innymi zaplanowanymi w ramach projektu – jeśli w jednym przedziale czasu, jeden wykonawca może zrealizować zamówienia tożsame funkcjonalnie na wartość przekraczającą kwotę 20 000,00 zł, nie będziesz mógł skorzystać z wyłączenia ze stosowania zasady konkurencyjności.

Stosowanie uproszczonej metody rozliczania wydatków

Jedną z metod rozliczania projektów dofinansowywanych przez UE jest stosowanie uproszczonych form, takich jak przede wszystkim kwoty ryczałtowe. W przypadku tej metody transze dofinansowania nie są wypłacane w oparciu o zwrot rzeczywiście poniesionych kosztów, a jedynie na podstawie wykonania określonego zadania (np. udział w targach, zakup oprogramowania), dla którego kwotę uzgodniono na etapie oceny wniosku. Jeżeli w Twoim projekcie przewidziano wydatki rozliczane w sposób uproszczony (kwotami ryczałtowymi), to takie wydatki również możesz ponosić bez stosowania postępowań ofertowych. Możesz oczywiście zastosować procedury zakupów, które zwykle stosujesz w swojej działalności, jeżeli posiadasz takie regulacje. Sposób wyboru wykonawcy jest dowolny i nie będzie przedmiotem weryfikacji przez instytucje. Pamiętaj – jeśli tylko część zaplanowanych w projekcie wydatków ma charakter ryczałtowy, to wyłączenie możesz zastosować tylko do tej części!

Nabycie praw do nieruchomości

Nabycie własności lub innych praw (np. najmu) do istniejących budynków lub nieruchomości również nie wymaga od Ciebie zastosowania zasady konkurencyjności. Nie wolno Ci jednak zawrzeć umowy z podmiotem, który jest z Tobą powiązany osobowo lub kapitałowo.

Amortyzacja

W przypadku rozliczania w projekcie amortyzacji, kwalifikowalne są jedynie księgowe odpisy amortyzacyjne, a nie sam zakup. W związku z tym nie musisz stosować zasady konkurencyjności przy nabywaniu maszyn i urządzeń lub oprogramowania, jeśli kwalifikujesz w projekcie ich odpisy amortyzacyjne. Kwalifikowanie kosztów amortyzacji jest przede wszystkim charakterystyczne dla projektów badawczo-rozwojowych.

Personel badawczy w projekcie B+R

Koszty związane z wynagrodzeniem kadry naukowo-badawczej w projekcie badawczo-rozwojowym stanowią zazwyczaj zasadniczą część wydatków przedsięwzięcia. Jeśli we wniosku o dofinansowanie wskazałeś z imienia i nazwiska osoby, które mają wymagane kwalifikacje i docelowo mają prowadzić planowane prace w obszarze B+R, to również nie będziesz musiał  przeprowadzać postępowania zgodnie z zasadą konkurencyjności. Dotyczy to zarówno umów o pracę, jak i umów cywilnoprawnych.

Zamówienie może być zrealizowane tylko przez jednego wykonawcę

Wyłączenie z zasady konkurencyjności występuje również wtedy, gdy Twoje zamówienie może być zrealizowane tylko przez jednego wykonawcę, ale wyłącznie w jednym z poniższych przypadków:

  • nie istnieje konkurencja dla wykonawcy ze względów technicznych, o charakterze obiektywnym,
  • przedmiot zamówienia jest objęty ochroną praw wyłącznych, w tym praw własności intelektualnej.

Oznacza to, że brak konkurencji musi wynikać z przyczyn obiektywnych, np. na rynku nie istnieją żadne alternatywne rozwiązania techniczne. Niedopuszczalne jest w takich przypadkach sztuczne zawężanie konkurencyjności.

Brak rozstrzygnięcia w przeprowadzonym postępowaniu

Przeprowadziłeś procedurę wyboru wykonawcy zgodnie z zasadą konkurencyjności, ale nie udało Ci się w ten sposób wybrać dostawcy (nie wpłynęła żadna oferta lub wszystkie złożone oferty podlegały odrzuceniu)? Jeśli procedura była przeprowadzona prawidłowo, w takim przypadku również możesz wybrać wykonawcę bez konieczności powtarzania procedur. Musisz jednak pamiętać, żeby w umowie zachować warunki z wcześniejszego zapytania ofertowego, np. niezmieniony termin realizacji zamówienia lub wymogi, jakie musi spełniać wykonawca. Ich złagodzenie może być uznane za nieprawidłowość.

Wyżej opisane sytuacje nie wyczerpują wszystkich możliwości, a wskazują najczęściej spotykane przypadki. Bardziej szczegółowy opis znajdziesz w Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020. Musisz też pamiętać, że w różnych programach poszczególne regulacje mogą się różnić; zawsze postępuj więc zgodnie z obowiązującą Cię dokumentacją, w szczególności umową o dofinansowanie. W razie wątpliwości, skontaktuj się z instytucją zarządzającą bądź pośredniczącą. Upewnisz się, że postępujesz właściwie albo zawczasu otrzymasz informację, że jednak występują przesłanki do zastosowania zasady konkurencyjności. W takich przypadkach lepiej zachować ostrożność, gdyż niewłaściwa interpretacja może kosztować nawet 100% przyznanego dofinansowania.

Źródła:
1. Wytyczne w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020
2. Zamówienia udzielane w ramach projektów – Podręcznik wnioskodawcy i beneficjenta programów polityki spójności 2014–2020
3. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju – udzielanie zamówień w projektach dofinansowanych ze środków UE
4. Kwoty ryczałtowe jako uproszczona metoda rozliczania wydatków w poddziałaniu 3.3.3. Wsparcie MŚP w promocji marek produktowych – Go to Brand

Wsparcie dla przedsiębiorców w zielonej transformacji - Dofinansowania z Unii Europejskiej

Gospodarka o obiegu zamkniętym, czyli sposób na wdrożenie zielonych technologii w Twojej firmie

W nowej perspektywie finansowej 2021-2027 ogromne znaczenie będą mieć tzw. zielone inwestycje ograniczające negatywny wpływ na środowisko, wpisujące się w ideę Europejskiego Zielonego Ładu. Jednym z jego nadrzędnych celów jest gospodarka o obiegu zamkniętymktórej wdrożenie w nowym okresie programowania będzie finansowane ze środków unijnych w formie bezzwrotnych dotacji.

Europejski Zielony Ład to program UE, który ma na celu „uczynienie Europy pierwszym kontynentem neutralnym pod względem klimatu do 2050 r.”. Osiągnięcie tego celu umożliwić ma m.in. „zmobilizowanie sektora przemysłu na rzecz czystej gospodarki o obiegu zamkniętym”. Dlatego też w najbliższych latach coraz większe znaczenie będą mieć inwestycje w zielone technologie pozwalające na przejście przedsiębiorstw na rozwiązania „obiegu zamkniętego”.

Czym jest gospodarka o obiegu zamkniętym?

Gospodarka o obiegu zamkniętym (dalej: GOZ) jest modelem rozwoju gospodarczego, którego podstawowe założenia to:
1. wartość dodana surowców lub zasobów, materiałów i produktów jest maksymalizowana lub
2. ilość wytwarzanych odpadów jest ograniczana, a jak już powstaną to są zagospodarowywane wg hierarchii sposobów postępowania z odpadami (zapobieganie powstawaniu odpadów, przygotowywanie do ponownego użycia, recykling, inne sposoby odzysku, unieszkodliwienie).

Reasumując, odchodzimy od gospodarki linearnej („weź – wyprodukuj – zużyj – wyrzuć”), a wchodzimy w gospodarkę cyrkularną, gdzie odpady, jeżeli już powstaną, to są traktowane jako surowce wtórne. Realizacji tej właśnie idei mają służyć wszystkie działania poprzedzające powstanie odpadów. Wdrożenie odpowiednich rozwiązań umożliwiających stosowanie modelu GOZ w przedsiębiorstwach będzie podlegało dofinansowaniu unijnemu, głównie w formie dotacji.

W jaki sposób zastosować GOZ wg Mapy Drogowej?

Sposoby zastosowania modelu GOZ wyznacza Mapa Drogowa GOZ, która jest jednym z projektów Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Dokument ten wskazuje na zmniejszenie ilości surowców zużywanych na jednostkę produkowanych dóbr, a także założenie zmniejszania negatywnego wpływu na środowisko procesów produkcyjnych, w szczególności w kontekście redukcji emisji gazów cieplarnianych i ilości wytwarzanych odpadów.

Innym zastosowaniem koncepcji GOZ jest uwzględnienie, już przy projektowaniu i produkcji, użycia takich surowców i technologii oraz wprowadzenie takich rozwiązań konstrukcyjnych i użytkowych, które pozwolą na zebranie większej ilości odpadów możliwych do poddania recyklingowi. Przy czym należy zaznaczyć, iż ważnym aspektem jest tu również wydłużenie cyklu życia produktu.

W model wpisuje się również biogospodarka o obiegu zamkniętym, tzn. zarządzanie zasobami odnawialnymi, czyli biomasą, w sposób zrównoważony oraz najkorzystniejszy pod względem ekonomicznym i środowiskowym. Przykładem tu może być wykorzystanie biomasy drzewnej do produkcji papieru w branży celulozowo-papierniczej.

Gospodarka o obiegu zamkniętym jako nowy model biznesowy

Wdrożenie modelu GOZ w przedsiębiorstwie wiąże się z zmianą tradycyjnego modelu biznesowego składającego się następujących elementów: kluczowi partnerzy/dostawcy, kluczowe działania, kluczowe zasoby, relacje z klientami, kanały dystrybucji, segmentacja klientów, koszty i przychody. Przeorganizowanie firmy w celu zastosowania koncepcji GOZ będzie wymagało wdrożenia nowego modelu, który polegać będzie na uwzględnieniu elementów wymienionych wyżej przy jednoczesnym dostarczaniu wartości dla klienta oraz „zamykaniu obiegu”. Przykładem zastosowania takiego modelu jest logistyka zwrotna, która ma szczególne znaczenie w GOZ. Polega ona na zapewnieniu przepływu powstałych odpadów od konsumenta do producenta w celu ich zagospodarowania, np. butelki po napojach czy nawet maszyny przemysłowe.

Działania wdrażające model GOZ

modelu gospodarki o obiegu zamkniętym można wymienić następujące przykładowe działania umożliwiające jego wdrożenie:

  • używanie w procesach produkcyjnych odnawialnej energii i surowców;
  • dzielenie ruchomości;
  • przedłużanie życia produktów przez odpowiednie projektowanie i użytkowanie oraz ponowne używanie produktów;
  • zwiększanie wydajności procesów produkcji;
  • minimalizacja powstawania odpadów;
  • ponowne wykorzystanie komponentów.

Źródła finansowania z funduszy UE

Inwestycje związane z GOZ w okresie programowania na lata 2021-2027 będzie można współfinansować ze środków unijnych. Wsparcie będą mogły uzyskać działania w zakresie m.in. recyklingu odpadów, minimalizacji zużycia surowców i ilości wytwarzanych odpadów produkcyjnych. Zakres działań podlegających dofinansowaniu może się różnić w zależności od danego programu.

Koncepcja GOZ jest uwzględniona zarówno w projektach Krajowego Planu Odbudowy, Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG), jak i w programach regionalnych poszczególnych województw. Dofinansowanie będzie można pozyskać w ramach pomocy bezzwrotnej, czyli dotacji, bądź ewentualnie przy wykorzystaniu instrumentów finansowych w postaci pożyczki z częściowym umorzeniem po osiągnięciu zakładanego efektu środowiskowego. Dostępne alokacje zadeklarowane w projektach poszczególnych programów wahają się od 5 000 000 euro w woj. świętokrzyskim, 35 000 000 euro w Wielkopolsce, po blisko 47 000 000 euro w woj. małopolskim.

Podsumowując, w perspektywie najbliższych lat znaczący wpływ na poziom konkurencyjności gospodarki będzie miała transformacja w kierunku GOZ. Niestety obecnie przedsiębiorstwa w Polsce często nie postrzegają jeszcze zielonych technologii jako źródła przewagi konkurencyjnej i nie dostrzegają długofalowych korzyści ekonomicznych będących następstwem ich wdrożenia. Szansą na zmianę tego podejścia będzie wsparcie z funduszy unijnych, gdzie zielone technologie związane z GOZ, poza inwestycjami uwzględniającymi komponent badawczo-rozwojowy, będą głównym kierunkiem wsparcia bezzwrotnego w perspektywie finansowej na lata 2021-2027.  Oby tylko polscy przedsiębiorcy skorzystali z tej szansy i szerokiej oferty wsparcia, co pozwoli stopniowo upowszechniać założenia gospodarki o obiegu zamkniętym oraz popularyzować pozytywne aspekty zastosowania tego modelu w prowadzonej działalności gospodarczej.

Źródła:

  • Załącznik nr 1 do projektu programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021–2027,
  • operacyjne programy regionalne poszczególnych województw,
  • Mapa drogowa transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym,
  • KOMUNIKAT KOMISJI, Europejski Zielony Ład, z dnia 11.12.2019.
Wsparcie dla przedsiębiorców - Dofinansowania z Unii Europejskiej - Nowe dotacje 2021-2027

Dotacje 2021-2027 – jakie przedsięwzięcia będą współfinansowane w formie bezzwrotnej w nowej perspektywie finansowej UE?

W 2022 r. zostaną ogłoszone pierwsze konkursy dla przedsiębiorców w ramach nowego okresu programowania środków unijnych na lata 2021-2027. Na podstawie analizy zapisów projektów programów krajowych oraz regionalnych zaobserwować można kierunek, w którym zmierzać będzie wsparcie dotacyjne w nowej perspektywie finansowej. Jakie przedsięwzięcia będą współfinansowane w formie bezzwrotnej? Odpowiedź znajdziesz w artykule.

Prace nad uruchomieniem środków unijnych w ramach perspektywy finansowej na lata 2021-2027 są już na zaawansowanym poziomie. Projekty programów krajowych ukierunkowanych głównie na wsparcie inwestycji przedsiębiorstw Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 (FENG) oraz Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027 zostały przyjęte przez rząd i przekazane do Komisji Europejskiej. Wszystkie województwa sporządziły również projekty programów regionalnych, które aktualnie w większości znajdują się na etapie konsultacji społecznych. Zapisy zawarte w projektach programów dotyczące planowanej formy wsparcia na rzecz różnych typów inwestycji pozwalają na wysunięcie zasadniczego wniosku – w latach 2021-2027 dotacje przeznaczone będą prawie wyłącznie na projekty innowacyjne z komponentem badawczo-rozwojowym (B+R) oraz przedsięwzięcia typowo ekologiczne, związane przede wszystkim z gospodarką o obiegu zamkniętym.

Komponent B+R jako podstawowy warunek ubiegania się o wsparcie w formie dotacji

Realizacja projektów badawczych w perspektywie finansowej 2021-2027 współfinansowana będzie w formie bezzwrotnych dotacji; zarówno w programach krajowych, jak i regionalnych. Przedsięwzięcia oparte na badaniach i rozwoju jako inwestycje o wysokim poziomie ryzyka muszą być stymulowane udziałem środków publicznych, aby zachęcić przedsiębiorców do realizacji tego typu projektów. Warto podkreślić, że uwzględnienie w planach inwestycyjnych komponentu B+R będzie zasadniczym warunkiem, aby w ogóle myśleć o pozyskaniu dotacji w ramach nowego okresu programowania. Dla przykładu program FENG będzie oferował wsparcie modułowe, dostosowane do indywidualnych potrzeb danego przedsiębiorcy. Projekt modułowy będzie jednak każdorazowo musiał uwzględniać jeden z dwóch modułów obligatoryjnych – prace B+R lub infrastruktura B+R. Dodatkowo Wnioskodawca w projekcie będzie mógł zawrzeć dowolną liczbę modułów fakultatywnych, takich jak wdrożenie innowacji, cyfryzacja, zazielenienie przedsiębiorstw czy internacjonalizacja. Analogicznie w programach regionalnych dotacje przeznaczone będą na projekty polegające na prowadzeniu prac badawczych, inwestycji w infrastrukturę badawczo-rozwojową lub dotyczących wdrożenia rozwiązań będących wynikiem przeprowadzonych prac B+R. Część województw przewiduje również wsparcie modułowe analogiczne do programu krajowego FENG.

Wsparcie bezzwrotne dla zielonych inwestycji w obszarze gospodarki o obiegu zamkniętym

Poza projektami wysokiego ryzyka uwzględniającymi komponent badawczo-rozwojowy, o dotacje w latach 2021-2027 będzie można ubiegać się na realizację zielonych inwestycji, związanych przede wszystkim z gospodarką obiegu zamkniętego (GOZ). Według definicji udostępnionej na portalu Ministerstwa Rozwoju i Technologii, gospodarka o obiegu zamkniętym jest koncepcją gospodarczą, w której produkty, materiały oraz surowce powinny pozostawać w gospodarce tak długo, jak jest to możliwe, a wytwarzanie odpadów powinno być jak najbardziej zminimalizowane. Inwestycje w tym obszarze mogą dotyczyć takich obszarów jak technologie mało i bezodpadowe, zmniejszenie zużycia surowców, ponowne wykorzystanie surowców czy wdrażanie efektywnych linii technologicznych służących rozwojowi ekologicznych procesów produkcyjnych. Dotacje na zielone inwestycje wpisujące się w założenia GOZ będą dostępne w ramach Krajowego Planu Odbudowy oraz w praktycznie wszystkich programach regionalnych. Wsparcie na inne ekologiczne inwestycje, w tym odnawialne źródła energii, w zależności od województwa przybierać będzie formę dotacji lub instrumentów pomocy zwrotnej.

Wsparcie inwestycji o niskim poziomie ryzyka wyłącznie w formie zwrotnej

Projekty mało innowacyjne, dotyczące poprawy konkurencyjności MŚP i zwykłych potrzeb inwestycyjnych m.in. w obszarze cyfryzacji, automatyzacji, internacjonalizacji czy doposażenia parku maszynowego, w perspektywie 2021-2027 wspierane będą głównie w postaci preferencyjnych pożyczek. Wyjątkiem będą sytuacje, w których inwestycje te stanowić będą elementy większego przedsięwzięcia uwzględniającego komponent B+R. W takim przypadku ich koszty będą mogły zostać częściowo pokryte bezzwrotną dotacją.

Jak wynika z powyższej analizy, dotacje w latach 2021-2027 będą dostępne dla przedsięwzięć innowacyjnych uwzględniających komponent B+R oraz inwestycji ekologicznych, głównie w obszarze gospodarki o obiegu zamkniętym. Świadomość przyjętych założeń w zakresie formy finansowania poszczególnych typów projektów jest z pewnością wartością dodaną w kontekście efektywnego planowania przyszłych inwestycji z udziałem wsparcia UE. Warto również zastanowić się i z wyprzedzeniem zaplanować odpowiednie działania, które zwiększą szansę na pozyskanie dotacji w ramach programów operacyjnych na lata 2021-2027. Trzeba też mieć świadomość, że programy krajowe oraz regionalne są jeszcze w trakcie konsultacji – czy to na poziomie Komisji Europejskiej, czy w ramach poszczególnych województw. Ostateczne założenia mogą więc jeszcze ulec niewielkim zmianom. Oby z korzyścią dla przedsiębiorców – za to trzymamy kciuki!

Mapa pomocy regionalnej na lata 2022-2027 – na jakie wsparcie z UE będą mogli liczyć przedsiębiorcy?

Mapa pomocy regionalnej na lata 2022-2027 – zmiany w zakresie dostępności i wysokości wsparcia UE w poszczególnych województwach w Polsce.

27 maja 2021 r. Rada Ministrów opracowała projekt rozporządzenia w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej na lata 2022-2027. Celem rozporządzenia jest w szczególności określenie obszarów kraju, w których dopuszczalne jest udzielanie pomocy regionalnej, oraz przypisanie maksymalnych intensywności wsparcia dla tych obszarów. Wiedza na temat możliwego do uzyskania procentu wsparcia publicznego ze środków UE na pokrycie kosztów inwestycji realizowanych już po roku 2021 jest z pewnością istotna w kontekście planowania przyszłych przedsięwzięć rozwojowych. Warto więc już zawczasu zaznajomić się z podstawowymi założeniami mapy, w tym przede wszystkim dostępnością i poziomem pomocy w poszczególnych województwach i regionach.

Nowa mapa pomocy regionalnej – większość kraju zyska

Biorąc pod uwagę skalę całego kraju, projekt rozporządzenia przynosi z pewnością pozytywne zmiany. Aż w dziewięciu regionach intensywność wsparcia będzie większa niż obecnie, natomiast w sześciu (z pewnymi wyłączeniami) pozostanie taka sama jak w latach 2014-2021. Warto pamiętać, że procent wsparcia określony w mapie jest reprezentatywny dla dużych przedsiębiorstw. Analogicznie jak obecnie, również w nowej mapie pomocy regionalnej intensywność wsparcia podwyższa się o 20 punktów procentowych w przypadku mikro- i małych przedsiębiorców oraz o 10 punktów procentowych w przypadku średnich przedsiębiorców.

Na większą procentowo pomoc w latach 2022-2027 będą mogli liczyć przedsiębiorcy z następujących obszarów:

Województwo / regionWysokość dotacji w zależności od wielkości przedsiębiorstwa
Mikro i małe przedsiębiorstwa<50 pracownikówŚrednie przedsiębiorstwa<250 pracownikówDuże przedsiębiorstwa>250 pracowników
Śląskie (+5%)50%40%30%
Małopolskie (+5%)60%50%40%
Zachodniopomorskie (+5%)60%50%40%
Lubuskie (+5%)60%50%40%
Opolskie (+5%)60%50%40%
Kujawsko-pomorskie (+5%)60%50%40%
Łódzkie (+5%)60%50%40%
Mazowiecki regionalny (+5%)60%50%40%
Świętokrzyskie (+15%)70%60%50%

Intensywność wsparcia pozostanie natomiast niezmienna dla przedsiębiorców z Polski Wschodniej oraz z obszarów województwa wielkopolskiego (z wyłączeniem miasta Poznań oraz podregionu poznańskiego) oraz województwa dolnośląskiego (z wyłączeniem miasta Wrocław):

Województwo / regionWysokość dotacji w zależności od wielkości przedsiębiorstwa
Mikro i małe przedsiębiorstwa<50 pracownikówŚrednie przedsiębiorstwa<250 pracownikówDuże przedsiębiorstwa>250 pracowników
Warmińsko-mazurskie70%60%50%
Lubelskie70%60%50%
Podkarpackie70%60%50%
Podlaskie70%60%50%
Wielkopolskie (z wyłączeniem miasta Poznań oraz podregionu poznańskiego)45%35%25%
Dolnośląskie (z wyłączeniem miasta Wrocław)45%35%25%

Perspektywa finansowa 2021-2027: przegląd Rozporządzenia ogólnego i Rozporządzenia EFRR – kluczowe założenia i zmiany

Perspektywa finansowa 2021-2027: przegląd Rozporządzenia ogólnego i Rozporządzenia EFRR – kluczowe założenia i zmiany

30 czerwca 2021 r. w Dzienniku Urzędowym UE opublikowano oficjalnie pakiet unijnych rozporządzeń o Funduszach Europejskich na lata 2021-2027. Z punktu widzenia finansowania inwestycji rozwojowych przedsiębiorstw najistotniejsze są ogólne zasady wdrażania funduszy, zdefiniowane w tzw. Rozporządzeniu ogólnym oraz zapisy Rozporządzenia w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności, którego zakres wsparcia odpowiada głównie na potrzeby wzmacniania wzrostu i konkurencyjności MŚP. W niniejszym artykule zaprezentowano zasadnicze założenia tych Rozporządzeń oraz istotne zmiany względem przepisów obowiązujących dla funduszy na lata 2014-2020.

Rozporządzenie ogólne – kluczowe założenia i stopy współfinansowania na lata 2021-2027

Rozporządzenie ogólne tj. ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. jest najistotniejszym elementem pakietu legislacyjnego dotyczącego perspektywy finansowej na lata 2021-2027. Rozporządzenie ustanawia kluczowe zasady wdrażania funduszy i wspólne przepisy mające zastosowanie do Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności,  Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji oraz Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury. Rozporządzenie określa 5 głównych celów polityki, które będą podstawą wdrażania funduszy w latach 2021-2027. W kontekście wsparcia przedsiębiorstw, fundusze dedykowane będą zasadniczo na rzecz celu bardziej konkurencyjna i inteligentna Europa dzięki wspieraniu innowacyjnej i inteligentnej transformacji gospodarczej (…) oraz bardziej przyjazna dla środowiska, niskoemisyjna i przechodząca w kierunku gospodarki zeroemisyjnej oraz odporna Europa dzięki promowaniu (…) zielonych i niebieskich inwestycji, gospodarki o obiegu zamkniętym (…).

Z pewnością optymistyczną wiadomością jest wycofanie się Komisji z proponowanych wcześniej w projekcie Rozporządzenia ogólnego niższych stóp współfinansowania dla wszystkich regionów. Wysokość maksymalnego procentowego dofinansowania UE w odniesieniu do poszczególnych regionów będzie ostatecznie bardzo zbliżona do tego znanego z funduszy na lata 2014-2020. Zgodnie z art. 112, stopa dofinansowania dla celu „Inwestycje na rzecz zatrudnienia i wzrostu” na poziomie każdego priorytetu nie przekracza:

a) 85 % dla regionów słabiej rozwiniętych (analogicznie jak w perspektywie 2014-2020);
b) 70 % dla regionów w okresie przejściowym, które w okresie 2014–2020 były sklasyfikowane jako regiony słabiej rozwinięte (nowy zapis);
c) 60 % dla regionów w okresie przejściowym (analogicznie jak w perspektywie 2014-2020);
d) 50 % dla regionów lepiej rozwiniętych, które zostały sklasyfikowane jako regiony w okresie przejściowym lub których PKB na mieszkańca w okresie 2014–2020 wynosił poniżej 100 % (nowy zapis);
e) 40 % dla regionów lepiej rozwiniętych (-10% względem perspektywy 2014-2020).

Rozporządzenie ogólne – istotne zmiany dla potencjalnych beneficjentów

Analizując treść Rozporządzenia ogólnego można jednoznacznie stwierdzić, że nowe przepisy są naturalną kontynuacją tych funkcjonujących dla funduszy na lata 2014-2020. Niemniej, warto odnotować kilka nowych rozwiązań, które mogą mieć istotny wpływ na wdrażanie i zarządzanie programami w nowej perspektywie finansowej. Nowe zapisy są wynikiem dokonanej przez Komisję ewaluacji ex-post oraz konsultacji publicznych, które wspólnie doprowadziły do zasadniczej konkluzji – należy wprowadzić szereg uproszczeń, mających na celu zmniejszenie obciążeń administracyjnych.

Rozporządzenie ogólne – obowiązek stosowania uproszczonych metod rozliczania wydatków dla projektów o wartości poniżej 200 000 EUR

Jednym z postulatów wynikających z dokonanej ewaluacji, w odniesieniu do dotacji przekazywanych beneficjentom, było twierdzenie, iż państwa członkowskie powinny w coraz większym stopniu korzystać z uproszczonych metod rozliczania wydatków. Odzwierciedleniem tego postulatu są zapisy zawarte w art. 53, w myśl których w przypadku, gdy łączny koszt operacji nie przekracza 200 000 EUR, wkład przyznany beneficjentowi przyjmuje formę stawek jednostkowych, kwot ryczałtowych lub stawek ryczałtowych (…). W praktyce ten zapis oznacza, że w przypadku mniejszych projektów obligatoryjnie zamiast zwrotu rzeczywistych wydatków w oparciu o faktury, płatności będą musiały być oparte na uproszczonych formach rozliczania kosztów, takich jak przede wszystkim kwoty ryczałtowe. Główną zaletą tego rozwiązania jest brak weryfikacji znacznej liczby dokumentów, rachunków czy faktur. Weryfikacji podlega jedynie, czy beneficjent wykonał określone zadanie, za co wypłacana jest mu ustalona we wniosku o dofinansowanie kwota.

Rozporządzenie ogólne – zmniejszenie liczby kontroli

W celu zmniejszenia obciążenia administracyjnego w Rozporządzeniu ogólnym zawarto również nowe przepisy gwarantujące bardziej proporcjonalne podejście do kontroli i audytów. Zgodnie z art. 74, weryfikacje zarządcze opierają się na analizie ryzyka i są proporcjonalne do ryzyk stwierdzonych ex ante i na piśmie (…). Weryfikacje zarządcze obejmują zarówno kontrole administracyjne w odniesieniu do wniosków o płatność, jak i kontrole na miejscu. Omawiana zmiana w praktyce oznaczać będzie zmniejszenie liczby kontroli. Obecnie wiele Programów prowadzi administracyjną weryfikację wszystkich wniosków o płatność. W nowej perspektywie weryfikowana ma być jedynie określona próba oparta na ryzyku.

Rozporządzenie ogólne – kwalifikowalność podatku VAT

Istotna zmiana dotyczy również kwestii kwalifikowalności podatku VAT. Obecnie podatek VAT kwalifikowalny jest jedynie, gdy nie podlega zwrotowi na podstawie krajowych przepisów o podatku VAT. Zgodnie natomiast z art. 64 Rozporządzenia ogólnego, w perspektywie finansowej 2021-2027 do otrzymania wkładu z Funduszy nie kwalifikuje się podatek od wartości dodanej (VAT), z wyjątkiem operacji, których łączny koszt jest niższy niż 5 000 000 EUR (z VAT). Oznacza to pełną kwalifikowalność podatku VAT w przypadku wszystkich projektów o wartości poniżej 5 mln EUR (z VAT), czyli zasadniczej większości inwestycji realizowanych przez przedsiębiorstwa z sektora MŚP.

Rozporządzenie EFRR – zakres wsparcia dla przedsiębiorstw w perspektywie 2021-2027

Rozporządzenie EFRR tj. ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2021/1058  z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności określa zakres wsparcia, na które będą mogli liczyć przedsiębiorcy w nowej siedmiolatce. Fundusze udzielane w ramach EFRR nadal będą wspierać rozwój MŚP poprzez wzmacnianie ich trwałego wzrostu i konkurencyjności. Ponadto, z uwagi na pandemię COVID-19, przedmiotem wsparcia w ramach EFRR będzie również wspieranie tworzenia miejsc pracy w MŚP, w tym poprzez inwestycje produkcyjne. W art. 3 wskazano cel szczegółowy EFRR i Funduszu Spójności jako bardziej konkurencyjna i inteligentna Europa (…), który ma być realizowany poprzez m.in. rozwijanie zdolności badawczych i innowacyjnych, wykorzystywanie zaawansowanych technologii, cyfryzację czy wzmacnianie konkurencyjności MŚP oraz tworzenie miejsc prac w MŚP. Zgodnie z art. 5, w ramach EFRR będzie można uzyskać finansowanie na inwestycje w infrastrukturę, prace badawczo-rozwojowe, inwestycje produkcyjne czy wyposażenie, oprogramowanie oraz wartości niematerialne i prawne. Nowością jest uwzględnienie możliwości wspierania finansowania kapitału obrotowego w MŚP w formie dotacji, lecz jedynie w przypadkach, gdy jest to bezwzględnie konieczne jako środek tymczasowy w odpowiedzi na wyjątkowe lub nadzwyczajne okoliczności (…).

Artykuł opracowano na podstawie:

  • ROZPORZĄDZENIA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowe,
  • ROZPORZĄDZENIA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2021/1058  z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności.

Kwoty ryczałtowe na przykładzie działania 3.3.3 POIR „Go To Brand”

Większość projektów dofinansowanych ze środków europejskich wiąże się z koniecznością rozliczania ich pełnej formie – co oznacza konieczność prowadzenia wyodrębnionej ewidencji księgowej pod projekt oraz dokładnego dokumentowania wszystkich wydatków poniesionych w ramach realizowanego projektu w postaci dokumentacji przetargowej, właściwie wystawionych, zaksięgowanych i opisanych faktur, potwierdzeń płatności itp. Są jednak działania takie jak 3.3.3 POIR „Go To Brand”, które wykorzystują uproszone metody rozliczania projektów, które są przystępniejsze dla zwykłego Beneficjenta. Na czym one polegają?

Uproszczone metody rozliczania projektu przewidują możliwość rozliczania wydatków w oparciu o tzw. kwoty ryczałtowe. Są one tworzone i ustalane na etapie ubiegania się o dotację poprzez odpowiednią kalkulację kosztu na podstawie cen rynkowych. Do odpowiedniej wyceny posłużyć mogą oferty z rynku, katalogi, cenniki ze stron internetowych itp. Sprecyzowane w ten sposób kwoty ryczałtowe stają się wówczas podstawą do wyliczenia dofinansowania na dany wydatek we wniosku o dofinansowanie.

W rezultacie otrzymujemy sztywno określone kwoty wydatków kwalifikowalnych oraz dofinansowania na każdy koszt w projekcie. W projektach z działania 3.3.3 POIR kwotę ryczałtową ustala się dla pojedynczego zadania obejmującego koszty towarów/usług/produktów, które będą ponoszone w związku z jego realizacją, związane wyłącznie z konkretnym wydarzeniem targowym lub misją, usługą doradczą oraz wytworzeniem i realizacją działań informacyjno-promocyjnych.

Kwoty ryczałtowe – czym tak naprawdę są?

Należy to rozumieć w taki sposób, że Instytucja zgadza się wypłacić zapisaną we wniosku o dofinansowanie kwotę dofinansowania na dany wydatek, jeżeli zostanie on zrealizowany zgodnie założeniami wniosku. W przypadku zauważenia przez PARP jakichkolwiek rozbieżności, dane zadanie będzie uznane za niekwalifikowalne. Podobnie wydarzy się, jeżeli wydatki zostaną poniesione poza okresem kwalifikowalności określonym w umowie o dofinansowanie. Jak udokumentować w takim razie wydatek, by jasno wykazać jego poprawną realizację?

Dokumentowanie wydatków

Posługując się przykładem działania „Go To Brand”, sposób dokumentowania poniesienia wydatku zależy od jego rodzaju. Jest on jednak zdecydowanie uproszczony względem normalnych metod rozliczania: Beneficjent nie przeprowadza postępowań ofertowych w celu wyłonienia wykonawcy/dostawcy a także nie wymaga się przedstawiania dokumentów finansowych przy rozliczaniu wydatków.

Oznacza to, że zakupy mogą być dokonywane z tzw. „wolnej ręki” zgodnie z budżetem dofinansowanego projektu. W zależności od rodzaju wydatku przedstawia się więc następujące  przewidziane dokumenty:

  • Impreza targowa w charakterze wystawcy
    • Dokumentacja zdjęciowa – stoisko targowe, numer stoiska, oznaczenie MPG, oznaczenie logotypami UE, FE i PL, zdjęcia dodatkowe (jeżeli dotyczy).
    • Wpis do katalogu wystawców.
  • Misja gospodarcza
    • Raport z misji – data i miejsce realizacji, ramowy plan misji, cel misji, skład delegacji, harmonogram spotkań z kontrahentami, zdjęcia, bilety wstępu (jeżeli dotyczy), podsumowanie (czy zrealizowano cel?).
  • Usługa doradcza
    • Raport i/lub opracowanie – dokument potwierdzający realizację usługi zgodnie z założeniami.
  • Szkolenie
    • Dokumenty – zakres szkolenia, certyfikaty, lista obecności.
  • Seminaria/kongresy/konferencje
    • Dokumenty – zgłoszenie/zaproszenie, agenda, dokumentacja fotograficzna.
  • Działania informacyjno-promocyjne
    • Raport – powinien zawierać opis wykonanej usługi zgodnie z założeniami wraz ze specyfikacją (rodzaj działania, ilość itd.).
    • Zdjęcia – powinny pokazywać wykonane materiały, w przypadku wykonywania np. 1000 szt. ulotek wystarczy zdjęcie jednej sztuki.

W przypadku rozliczania zaliczki w działaniu 3.3.3 POIR dodatkowo wymaga się oświadczenia o pobraniu zaliczki o wydatkowanej kwocie zaliczki (wzór jest dostępny na stronie PARP), a także wyciągu bankowego z rachunku zaliczkowego.

Realizacja projektu – informacje ogólne

W projektach 3.3.3 POIR „Go To Brand” dla Instytucji Pośredniczącej najważniejsze jest zrealizowanie zadania. Oznacza to, że wydatki rozliczane za pomocą kwot ryczałtowych są traktowane jako wydatki poniesione, przez co Beneficjent nie musi udowadniać i przedstawiać dokumentów księgowych na dany wydatek potwierdzających poniesienie kosztu, jak w projektach rozliczanych na normalnych zasadach.

Beneficjent musi wyłącznie wykazać, że zrealizował zadanie zgodnie z założeniami na podstawie raportu, zdjęć itp. Takie podejście jest bezpośrednim następstwem zapisów dokumentacji konkursowej, która wskazuje, że Beneficjent nie ma obowiązku prowadzenia wyodrębnionej ewidencji księgowej pod projekt.

Warto zaznaczyć, że realizacja zadań odbywa się „zero-jedynkowo”, czyli: albo zadanie zostało zrealizowane w całości zgodnie z założeniami, albo nie. Nie występuje tutaj pojęcie częściowej realizacji zadania. Rozliczanie zadań objętych kwotami ryczałtowymi odbywa się poprzez wykazanie osiągnięcia wskaźnika dla kwot ryczałtowych w terminie, w którym zadanie zostało zaplanowane we wniosku o dofinansowanieW przypadku niezrealizowania w pełni wskaźników dla kwot ryczałtowych dana kwota ryczałtowa (całe zadanie) zostanie uznana za niekwalifikowalną.

Jeżeli coś zostało zakupione taniej niż przewidziany ryczałt, to Beneficjent i tak otrzymuje całą kwotę ryczałtową – nie ma proporcjonalnego pomniejszania dofinansowania. Podobnie w przypadku zakupu czegoś drożej – wówczas Beneficjent również otrzymuje tylko wysokość kwoty ryczałtowej. Od tej zasady nie ma wyjątków.

Zmiany w projekcie

Projekty ryczałtowe pozwalają Beneficjentom na wprowadzanie zmian w trakcie realizacji projektu. W przypadku „Go To Brand” należy jednak pamiętać o kilku istotnych kwestiach.

Beneficjent ma obowiązek informowania Instytucji o wszelkich zmianach związanych z realizowanym projektem. Brak informowania o zmianach jest naruszeniem zapisów umowy o dofinansowanie i może skutkować uznaniem części wydatków za niekwalifikowane lub rozwiązaniem umowy o dofinansowanie.

W przypadku konieczności wprowadzenia zmian w zadaniu rozliczanym kwotą ryczałtową z powodu okoliczności niezależnych od Beneficjenta, jest on zobowiązany do przedstawienia uzasadnienia wnioskowanej zmiany wraz ze szczegółową metodologią kalkulacji kosztów zadania po zmianie. Jest to istotna kwestia zwłaszcza w czasach epidemii COVID-19 (więcej o zmianach imprez w projektach targowych przeczytać można w artykule „Projekty targowe w dobie zagrożenia koronawirusem – konsekwencje dla Beneficjentów?”).

Nie ma możliwości zwiększenia kwot przewidzianych na realizacje zadań rozliczanych kwotami ryczałtowymi. Beneficjent nie jest uprawniony do dokonywania przesunięć pomiędzy kategoriami wydatków rozliczanymi za pomocą kwot ryczałtowych.

Inne obowiązki

Pomimo pewnych uproszczeń w realizacji projektu ryczałtowego, regulamin wciąż przewiduje  obowiązki, które obowiązują Beneficjenta tak samo, jak w przypadku projektu realizowanego normalną metodą. Do najważniejszych należą poniższe.

  • W trakcie realizacji Beneficjent jest zobowiązany do osiągnięcia i monitorowania wskaźników produktu i rezultatu określonych we wniosku o dofinansowanie, w tym wskaźników dotyczących kwot ryczałtowych. Nieosiągnięcie wskaźników będzie skutkowało obniżeniem dofinansowania.
  • Beneficjent jest zobowiązany poddać się kontroli/audytowi w ramach umowy o dofinansowanie, prowadzonej przez instytucje uprawnione.
  • Beneficjent jest zobowiązany do przechowywania dokumentacji dotyczącej projektu przez okres nie krótszy niż 10 lat od zawarcia umowy.
  • Beneficjent jest zobowiązany do promocji projektu zgodnie z Podręcznikiem wnioskodawcy i beneficjenta w zakresie informacji i promocji.
  • Projekt jest objęty okresem trwałości, podczas którego Instytucja Pośrednicząca monitoruje poziom wskaźników, w tym rezultatu.
  • Szczególnym obowiązkiem jest również informowanie przez Beneficjenta niezwłocznie i pisemnie Instytucji Pośredniczącej o problemach w realizacji projektu a w szczególności o ryzyku nieosiągnięcia wskaźników produktu i rezultatu. Niewykonanie przez beneficjenta powyższych obowiązków może być przesłanką do przeprowadzenia kontroli doraźnej przez uprawnione instytucje w siedzibie Beneficjenta, a także w miejscu realizacji projektu.

Projekty rozliczane metodą uproszczoną stanowią na pewno przystępne narzędzie dotacyjne dla Beneficjentów, którym zależy na sprawnej realizacji przedsięwzięć. Przykładem takiego działania jest bardzo popularny „Go To Brand”, w którym sprawozdawanie kosztów odbywa się właśnie w oparciu o kwoty ryczałtowe.

Należy jednak pamiętać, że przy wszystkich ułatwieniach, jakie ze sobą niosą, nie można zapomnieć o kilku istotnych kwestiach, jak właściwa realizacja zadań zgodnie z dokumentacją aplikacyjną czy przygotowanie właściwych dokumentów do określonych wydatków. Nie poświęcenie odpowiedniej uwagi takim zagadnieniom może spowodować, że wydatki całych zadań w projekcie mogą być niekwalifikowalne, a co za tym idzie Beneficjent utraci sporą część dofinansowania – zwłaszcza, że w projektach ryczałtowych nie ma mowy o oszczędnościach czy częściowej realizacji zadania.

Dlatego najlepszym wyjściem jest zaangażowanie podmiotu doradczego, który korzystając z wiedzy i doświadczenia przeprowadzi Beneficjenta przez meandry jego projektu i pomoże rozliczyć właściwie projekt.

Dostępność Plus, czyli jak przedsiębiorcy mogą dokonać przełomu w podniesieniu jakości życia?

Rozwiązanie trudności osób z różnego rodzajami ograniczeń możliwe jest dzięki realizacji założeń konkursu organizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości – 2.3.5 Design dla przedsiębiorców – Dostępność Plus. Wpisuje się on w długoterminową strategię rządową na rzecz równości szans w dostępie do produktów i usług na obszarze Polski. Jako przedsiębiorcy należący do sektora MŚP, macie szansę wziąć czynny udział w procesie zmiany otoczenia – na lepsze.

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), zgodnie z założeniami rządowego programu Dostępność Plus, daje możliwość ubiegania się o dofinansowanie dla projektów, których koncepcja uwzględnia potrzeby osób z ograniczeniami psychofizycznymi,  środowiska osób starszych, czy kobiet w ciąży. Realizacja odgórnej inicjatywy możliwa jest dzięki uczestnictwu w konkursie 2.3.5 Design dla przedsiębiorców – Dostępność Plus.

Dostępność Plus – co to i dla kogo?

Program Dostępność Plus ma za zadanie stworzyć kompleksowe rozwiązania dające możliwość bardziej komfortowego życia w otaczającej nas rzeczywistości.  Dotyka bardzo wielu ważnych sfer życia obywateli poprzez implementowanie użytecznych rozwiązań do produktów i usług.

W bieżącym roku po raz kolejny pojawi się możliwość pozyskania środków unijnych na sfinansowanie profesjonalnego procesu projektowego, w efekcie którego możliwym będzie wdrożenie nowego lub znacząco ulepszonego produktu lub usługi wpływających na dywersyfikację przedsiębiorstwa.

To właśnie zgodność z zasadą uniwersalnego projektowania pozwoli na ich pełną  adaptację do wymagań środowiska. Założenie konkursowe pozwolą na pokrycie wydatków inwestycyjnych niezbędnych do realizacji celu.

Produkty i usługi dedykowane

Dostępność jest o tyle szerokim zagadnieniem, że pozwala łączyć różnego typu rozwiązania zaimplementowane w wyrobach, które mogą ułatwić codzienne funkcjonowanie osobom z ograniczeniami w przestrzeni domowej, lokalnej czy wirtualnej. Potrzeby społeczeństwa są zróżnicowane, więc koniecznym jest projektowanie przede wszystkim uniwersalnych oraz utylitarnych wyrobów przyjaznych dla odbiorców.

Wolumen produktów i usług, które mogą być udoskonalane na rzecz niwelowania barier w ich użytkowaniu, obejmuje wszystkie przedmioty, które mogą stanowić potencjalne źródło trudności dla nas wszystkich. Dotyczy to zarówno mebli, sprzętów, mieszkań, urządzeń AGD i RTV, stolarki otworowej, aplikacji, jak i szeregu innych elementów użytkowanych w codziennym życiu. Wyroby dostosowane do specyficznych wymagań mogą cechować się  także znaczną innowacyjnością, która bazuje na wykorzystaniu nowych technologii jak np. „aplikacja do nauki programowania dla osób z niepełnosprawnościami”[2].

Innowacja, o której mowa, związana może być z każdym elementem naszego funkcjonowania. Może dotyczyć udogodnień dla matek z dzieckiem, kobiet w ciąży, osób starszych, niedołężnych czy po prostu przemieszczających się z ciężkim bagażem[3]. Innowacja ma maksymalnie ograniczyć wszelkie pojawiające się trudności, które mogą wpłynąć na niezrealizowanie podjętego działania. 

Cel przeznaczenia środków unijnych

  • Usługi audytu wzorniczego i otoczenia rynkowego
  • Usługi przygotowania strategii opracowania nowego projektu wzorniczego
  • Usługi prototypowania i testów, z wyłączeniem zakupu środków trwałych oraz wartości niematerialnych służących zbudowaniu prototypu oraz jego przetestowania)
  • Usługi doradcze w zakresie wdrożenia nowego lub ulepszonego produktu
  • Zakup środków trwałych służących wdrożeniu nowego lub ulepszonego produktu
  • Zakup patentów, licencji, know-how służących wdrożeniu nowego lub ulepszonego produktu

Skuteczne ubieganie się o dofinansowanie

W celu skutecznego aplikowania do programu Dostępność Plus niezbędne będzie zapoznanie się z dokumentacją aplikacyjną oraz ideą uniwersalnego projektowania, która pozwoli na szczegółowe zaznajomienie się z wymaganiami względem Przedsiębiorcy.

Odpowiedni czas do zaznajomienia się z wytycznymi jest konieczny, aby w nowym naborze (przewidzianym od lipca do września) zwiększyć swoje szanse na stworzenie koncepcji produktu zgodne z zakresem Dostępności Plus. Projekty oceniane będą nie tylko pod kątem innowacyjności, ale także zapotrzebowania rynkowego oraz minimalizowanych barier.

Jeśli posiadasz pomysł, ale potrzebujesz pomocy przy ujęciu go w formalne ramy projektowe, co umożliwi pozytywne przejście procedury aplikacyjnej – zwróć się do nas. Jako firma poza ugruntowaną pozycją na rynku posiadamy ogromne doświadczenie, poparte wysoką skutecznością w pozyskiwaniu dotacji w zakresie dostępności.

Szacuje się, że nawet 30% społeczeństwa może mieć trwałe lub czasowe ograniczenia w mobilności czy percepcji, które wynikają z wielu powodów. Z punktu widzenia biznesowego, wykorzystanie  odpowiedniej niszy rynkowej może stać się szansą na sukces – Twój i Twojej firmy.

Możesz mieć pewność, że propagowanie równości szans w najbliższych latach będzie nieodłącznym elementem strategii państwa, który możesz już teraz przekłuć na swój sukces, dzięki zrewolucjonizowaniu rynku nowymi lub znacząco ulepszonymi produktami i usługami.


[1] https://www.parp.gov.pl/component/grants/grants/design-dla-przedsiebiorcow-dostepnosc-plus

[2] https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony/dostepnosc-plus-wspieramy-przedsiebiorcow

[3] https://www.elzbietaduda.pl/dostepnosc-plus

[4] https://www.parp.gov.pl/component/grants/grants/design-dla-przedsiebiorcow-dostepnosc-plus

Wybór wykonawcy w ramach zamówień udzielanych w projektach unijnych – jak to zrobić poprawnie?

Postępowania ofertowe są kluczowym elementem realizacji niemal każdego projektu dofinansowanego ze środków unijnych. To właśnie poprzez zamówienia publiczne dokonuje się wyboru wykonawcy dla interesującej nas usługi/dostawy/budowy przewidzianych we wniosku o dofinansowanie. Od poprawności przeprowadzenia postępowania zależy dalsza pozytywna realizacja projektu, a – co za tym idzie – otrzymanie pełnego przyznanego dofinansowania. Jakie sposoby wyłaniania wykonawców są zgodne z obowiązującymi wytycznymi?

Punktem wyjścia każdego zamówienia jest sporządzenie odpowiedniego opisu przedmiotu zamówienia. Jego zapisy są wnikliwie analizowane przez Instytucje Pośredniczące, a jego błędne sformułowanie może nieść ze sobą ryzyko korekty finansowej (jak sporządzić poprawny opis przedmiotu zamówienia przeczytacie w tym artykule).

Nie mniej istotnymi elementami są także kryteria wejścia, wymagane dokumenty, załączniki czy punktowane kryteria oceny ofert. Zwłaszcza te ostatnie pozwalają wymiernie ocenić oferty poprzez przyznanie każdej z nich punktów zgodnie z przewidzianą w zapytaniu ofertowym metodologią.

Jednak sposób wyboru wykonawcy może się różnić w zależności od przyjętej procedury zamówień. Jak więc wygląda to w praktyce?

Zasada Konkurencyjności a wybór najkorzystniejszej oferty

Najczęściej spotykaną formą stosowaną dla zamówień jest Zasada Konkurencyjności. Ponieważ jest to „najwyższa” procedura i dotyczy wszystkich zamówień o wartości powyżej 50 tys. zł netto, wymaga oa od Beneficjenta publikacji zapytania ofertowego na Bazie Konkurencyjności i dochowania szczególnej staranności przy wyborze wykonawcy.

Chcąc wyłonić zwycięzcę w postępowaniu ofertowym w ramach tej zasady, konieczne jest dokonanie wnikliwej analizy otrzymanych ofert w kilku wspomnianych wcześniej aspektach.

  • Kryteria wejścia – należy ocenić, czy dany oferent spełnił postawione w zapytaniu kryteria dostępu i czy wykazał to zgodnie z wymaganiami zapytania.

Zgodnie z wytycznymi, wymogiem obligatoryjnym jest wykazanie braku powiązań pomiędzy zamawiającym a oferentem (dokładny opis tego, co rozumiane jest pod pojęciem braku powiązań, znajduje się w Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków EFRR, EFS oraz FS na lata 2014-2020).

Innym przykładowym kryterium może być dysponowanie odpowiednim potencjałem technicznym do wykonania zamówienia, a sposobem wykazania – oświadczenie. Konieczne jest zatem zweryfikowanie, czy oferent załączył do oferty oświadczenie potwierdzające posiadanie potencjału technicznego.

Należy w tym miejscu pamiętać, że kryteria nie mogą w żaden sposób dyskryminować żadnego potencjalnego oferenta oraz zawężać konkurencyjności.

  • Wymagane dokumenty i załączniki – zamawiający ma obowiązek zweryfikować, czy oferent załączył do oferty wszystkie wymagane zapisami zapytania ofertowego dokumenty i załączniki, na przykład:
    • czy oferta została złożona na wymaganym formularzu,
    • czy załączono wymagane referencje i czy są aktualne,
    • czy do oferty załączono specyfikację techniczną pozwalającą ocenić parametry oferowanego sprzętu,
    • czy wszystkie dokumenty są podpisane przez osobę upoważnioną do reprezentowania oferenta,
    • czy oferta wpłynęła do zamawiającego w wyznaczonym terminie itp.

Ilość dokumentów wymaganych sprawdzenia może być oczywiście dłuższa w przypadku postawienia w zapytaniu dodatkowych wymagań.

  • Kryteria oceny – są to kryteria ustalane przez zamawiającego i służą przyznaniu punktów każdej z ofert. To w oparciu o uzyskaną punktację wybiera się najkorzystniejszą ofertę.

Takimi kryteriami mogą być cena, gwarancja, czas reakcji serwisu itp. Jednakże trzeba pamiętać, że ocenie punktowej mogą zostać poddane jedynie oferty, które spełniły wymogi formalne zapytania, tzn. spełniły warunki formalne (jak kryteria wejścia) oraz są kompletne i podpisane.

Pamiętajmy, że jeżeli któraś z ofert jest niepełna lub niejasna dla zamawiającego, powinien on zwrócić się do oferenta o uzupełnienie i wyjaśnienie wątpliwych kwestii.

Uzyskana w wyniku oceny punktacja poszczególnych poprawnych ofert jest obligująca do wyboru wykonawcy, którego oferta otrzymała najwyższą łączną liczbę punktów z kryteriów punktowanych. Nie ma możliwości wyboru oferty, która uzyskała niższą liczbę punktów, chyba, że oferent, który wygrał odmówi podpisania umowy – wówczas, jeżeli przewidywało to zapytanie, zamawiający ma prawo zwrócić się do oferenta, którego oferta zajęła kolejne miejsce wg uzyskanych punktów.

Postępowanie zgodnie z zasadą konkurencyjności wymaga także od zamawiającego sporządzenia protokołu wyboru ofert, który powinien stanowić opis i podsumowanie całej procedury. Wyniki postępowania należy także upublicznić na Bazie Konkurencyjności. Po zakończeniu tych formalności można przystąpić do podpisania umowy z wyłonionym wykonawcą.

Rozeznanie rynku – jak wyłonić wykonawcę?

Zasada rozeznania rynku dotyczy zamówień o wartości zawartej w przedziale 20-50 tys. zł netto. Pozwala ona również na udzielenie zamówienia wykonawcy w sposób konkurencyjny, jednak jest dużo mniej sformalizowana. Nie znaczy to jednak, że zamawiający posiada pełną dowolność przy wyborze.

By właściwie wyłonić wykonawcę w tej procedurze, konieczne jest dokonanie analizy cenników/ofert zebranych z rynku. W tym celu można np. wysłać opis przedmiotu zamówienia do potencjalnych wykonawców lub pobrać cenniki ze stron internetowych. Należy pamiętać, że oferty/cenniki muszą zawierać przedmiot zamówienia zgodny z dokumentacją aplikacyjną.

Gdy mamy już to za sobą, możemy przystąpić do wyboru najkorzystniejszej oferty. Co istotne, dokonanie analizy wybranych ofert lub cenników nie obliguje zamawiającego do wyboru którejś z nich – jeżeli zamawiający znajdzie ofertę korzystniejszą od zupełnie innej firmy (nie uwzględnionej w analizie), może dokonać zamówienia właśnie u niej. W przypadku rozeznania rynku formalizowanie zamówienia poprzez podpisanie umowy nie jest wymagane.

Zakup z wolnej ręki

By wyczerpać temat, warto w kilku słowach poruszyć również zagadnienie zamówień o wartości nieprzekraczającej 20 tys. zł netto. Jest to procedura o najniższym stopniu sformalizowania, która pozwala zamawiającemu na wybór wykonawcy z wolnej ręki.

Oznacza to w praktyce, że zamawiający, posiadający wiedzę na temat przedmiotu zamówienia, samodzielnie dokonuje wyboru wykonawcy, u którego chce dokonać zamówienia i dokonuje zamówienia bezpośrednio u niego, bez konieczności tworzenia zapytania ofertowego czy dokonywania analizy rynku.

Na względzie trzeba mieć oczywiście zapewnienie zgodności zamawianego sprzętu/usługi z parametrami z dokumentacji aplikacyjnej. Mimo prostoty tej procedury, zaleca się jednak sporządzenie notatki z całego procesu, gdzie można opisać sposób wyboru i przebieg całej procedury.

Reasumując – wybór wykonawcy zamówienia to finalizacja każdego postępowania ofertowego. Wiąże się to jednak z koniecznością dochowania wielu procedur, by nie naruszyć konkurencyjności postępowania i tym samym nie narazić się na ewentualną korektę finansową.

Jeżeli chcesz mieć pewność poprawności przeprowadzanych w projekcie unijnym postępowań o udzielenie zamówienia, warto zwrócić się do podmiotu doradczego i skorzystać z jego wiedzy oraz doświadczenia, by uniknąć późniejszych nieprzyjemności w trakcie realizacji.