Jednym z zasadniczych priorytetów rozwoju przedsiębiorstw w perspektywie finansowej UE na lata 2021-2027 jest automatyzacja i robotyzacja procesów. Fundusze Europejskie wspierają szeroko przedsięwzięcia inwestycyjne zmierzające do wdrażania nowoczesnych technologii produkcji.
Automatyzacja i robotyzacja
Automatyzacja to pojęcie, które obejmuje szeroki zakres technologii i rozwiązań, mających na celu zwiększenie efektywności i wydajności procesów produkcyjnych poprzez zastąpienie nieefektywnych i monotonnych czynności ręcznych wykonywanych przez pracowników. Obejmuje nie tylko robotyzację, ale także różnorodne systemy i maszyny, które automatyzują proces właściwy i zadania mu towarzyszące, takie jak transport, sortowanie czy kontrola jakości. W tym kontekście, automatyzacja może dotyczyć zarówno pojedynczych maszyn (np. CNC), jak i bardziej złożonych systemów, jak całe zintegrowane linie produkcyjne i montażowe czy zautomatyzowane magazyny. Z kolei robotyzacja jest bardziej specyficznym terminem, który odnosi się do wykorzystania robotów przemysłowych i robotów typu Autonomous Mobile Robots (AMR), czyli robotów mobilnych.
Wszechstronność robotów w procesach produkcyjnych
Zadanie robota przemysłowego („ramienia robotycznego”) w dużej mierze zależy od jego uzbrojenia (tzw. „nadgarstka”), czyli rodzaju narzędzi, w jakie jest wyposażony. W dzisiejszych fabrykach roboty wykonują coraz bardziej zróżnicowane i skomplikowane zadania, które wcześniej wymagały precyzji i wysiłku ludzi. Dla przykładu w branży meblarskiej roboty świetnie sprawdzają się przy zbijaniu stelaży, klejeniu elementów, a także malowaniu i lakierowaniu gotowych produktów. W zakładach zajmujących się obróbką metali, roboty precyzyjnie spawają, wiercą, a nawet wycinają elementy za pomocą technologii laserowej, eliminując ryzyko błędów i podnosząc jakość.
Jednym z kluczowych zadań robotów jest manipulacja – chwytaki i przyssawki umożliwiają im precyzyjne przenoszenie elementów między stanowiskami produkcyjnymi. W sektorze budowlanym roboty już teraz mogą wykonywać takie prace jak murowanie czy nakładanie powłok ochronnych, podczas gdy w przemyśle spożywczym są odpowiedzialne za mieszanie składników, dozowanie i pakowanie produktów na liniach produkcyjnych. Dzięki swojej wszechstronności roboty nie tylko zwiększają efektywność procesów, ale także odciążają ludzi od monotonnych i powtarzalnych czynności, pozwalając skupić się na bardziej kreatywnych zadaniach.
Warto również wspomnieć o Autonomous Mobile Robots (AMR), czyli robotach mobilnych, które rewolucjonizują sposób, w jaki odbywają się procesy logistyczne w zakładach produkcyjnych. AMR są w stanie samodzielnie poruszać się po fabryce, transportując materiały i gotowe produkty do różnych stref produkcji lub na magazyn. Dzięki zaawansowanym systemom nawigacyjnym, czujnikom i algorytmom sztucznej inteligencji, roboty te potrafią unikać przeszkód, planować najefektywniejsze trasy i dostosowywać się do zmieniających się warunków w otoczeniu.
Roboty typu AMR mogą współpracować z robotami stacjonarnymi, tworząc zintegrowany system produkcji. W Przemyśle 4.0 dążymy do fabryki, w których roboty mobilne i stacjonarne oraz automaty działają w harmonii, dostosowują się do bieżących potrzeb produkcyjnych, zarządzając przepływem materiałów w czasie rzeczywistym i optymalizując procesy na każdym etapie.
Korzyści z wdrażania nowych technologii
Automatyzacja i robotyzacja procesów produkcyjnych to przyszłość przemysłu, która już dziś staje się nieodzownym elementem zwiększania efektywności i konkurencyjności firm. To nie tylko korzyści w postaci redukcji kosztów, ale również wyższa jakość produktów, elastyczność produkcji i krótszy czas realizacji zamówień. Dynamiczny rozwój technologii sprawia, że przedsiębiorstwa, które nie wprowadzą nowoczesnych rozwiązań, mogą wkrótce zostać w tyle. Warto zatem dołączyć do technologicznej rewolucji, tym bardziej, że na tego typu przedsięwzięcia inwestycyjne można otrzymać bardzo atrakcyjne wsparcie finansowe ze środków Unii Europejskiej.
Programy dotacyjne na automatyzację i robotyzację
Na zapotrzebowanie wdrażania technologii wpisujących się w Przemysł 4.0 odpowiada coraz więcej programów dotacyjnych. Dobrym przykładem jest ogłaszany cyklicznie konkurs PARP dotyczący automatyzacji i robotyzacji MŚP w Polsce Wschodniej. Jest to program, który wspiera małe i średnie przedsiębiorstwa w inwestowaniu w automaty i roboty, które mają zastąpić czynności manualne w procesie produkcji lub procesach towarzyszących. Dotacje obejmują od 50% do 70% kosztów netto, a maksymalna kwota wsparcia może wynieść nawet 3 miliony PLN.
Warto podkreślić, że w perspektywie 2021-2027 również duże przedsiębiorstwa mogą liczyć na tego typu wsparcie. Flagowym przykładem jest program finansowany z Krajowego Planu Odbudowy (KPO), w ramach którego Ministerstwo Aktywów Państwowych we wrześniu br. wybrało do dofinansowania w trybie konkursowym ponad 50 firm, których projekty najlepiej wpisywały się w założenia Przemysłu 4.0 i „Smart Factory”, przekazując im blisko 1 mld wsparcia. Obecnie nie jest planowane uruchomienie kolejnej edycji programu. Niemniej duże przedsiębiorstwa mogą skorzystać z możliwości finansowania inwestycji związanych z robotyką w ramach modułu fakultatywnego „Cyfryzacja” programu Ścieżka SMART – warunkiem jest jednak realizacja modułu obowiązkowego związanego z prowadzeniem prac badawczo-rozwojowych w celu opracowania innowacji na poziomie minimum krajowym.
Sektor mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw może z kolei w najbliższym czasie skorzystać z możliwości dofinansowania przedsięwzięć z obszaru automatyki i robotyki w ramach m.in. kolejnej edycji wspomnianego wyżej programu Automatyzacja i robotyzacja w MŚP dla firm z Polski Wschodniej czy też konkursu Wdrażanie rozwiązań w zakresie Przemysłu 4.0 adresowanego do MŚP prowadzących działalność w województwie łódzkim. Podobne instrumenty mogą być ogłaszane sukcesywnie w ramach poszczególnych programów regionalnych. Kluczowe jest zatem bieżące śledzenie dostępnych możliwości finansowania, aby jak najlepiej wykorzystać potencjał oferowanych środków. W tym celu warto skorzystać z oferowanej przez ECDF Dotacje bezpłatnej usługi monitoringu dotacji.
PLAN TRANSFORMACJI – JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ NA ZMIANĘ PROCESÓW?
Wdrożenie automatyzacji i robotyzacji wymaga nie tylko precyzyjnego planowania, ale również strategicznego podejścia, które uwzględnia specyfikę przedsiębiorstwa. Dlatego kluczowym elementem inwestycji w nowoczesne technologie jest stworzenie mapy drogowej, która stanowi kompleksowy plan transformacji firmy. Taka mapa obejmuje analizę dotychczasowego modelu biznesowego przedsiębiorstwa oraz ocenę jego dojrzałości cyfrowej, a także propozycje zmian, które pomogą firmie wkroczyć na ścieżkę Przemysłu 4.0.
Co istotne, mapa drogowa pozwala zidentyfikować przeszkody, które mogą utrudniać wdrożenie nowoczesnych technologii, a także wskazuje kluczowe działania organizacyjne, które należy podjąć, aby te przeszkody pokonać. Jednocześnie pomaga ona wyznaczyć priorytetowe obszary produkcji, w których transformacja technologiczna przyniesie najszybszy zwrot z inwestycji i rzeczywisty wzrost wydajności. Dzięki takiemu podejściu przedsiębiorstwo może w sposób świadomy i zaplanowany przejść przez proces transformacji, unikając niepotrzebnych błędów i maksymalizując korzyści.
Dokument określany zazwyczaj jako „Mapa Drogowa transformacji w kierunku Przemysłu 4.0” jest nie tylko kluczowym narzędziem planowania wdrożenia nowoczesnych technologii, ale również często wymaganym załącznikiem przy składaniu wniosków o dofinansowanie. Specjaliści ECDF Dotacje posiadają bogate doświadczenie w opracowywaniu tego typu dokumentów. Pomagamy przedsiębiorstwom przygotować szczegółową i kompleksową mapę drogową, która nie tylko spełnia wymogi formalne konkursów dotacyjnych, ale także stanowi solidną podstawę do strategicznej transformacji firmy w kierunku Przemysłu 4.0. Dzięki naszej pomocy, proces ubiegania się o wsparcie finansowe staje się bardziej efektywny i przejrzysty, dzięki kompleksowej obsłudze od opracowania strategii transformacji, aż po rozliczenie otrzymanych środków. Zapraszamy do kontaktu.
Autor
Tomasz Szczepaniak
Koordynator projektów UE