Obowiązki Beneficjenta Ścieżki SMART

Ścieżka SMART to flagowy instrument wspierający innowacyjność polskich przedsiębiorstw w perspektywie finansowej na lata 2021-2027. W artykule przeanalizowano kluczowe obowiązki Beneficjentów i zasady realizacji przedsięwzięć w ramach tego działania.

Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 (FENG), w ramach którego przeprowadzane są nabory z działania Ścieżka SMART, jest naturalną kontynuacją Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Wraz z publikacją nowych wytycznych dotyczących realizacji programów w latach 2021-2027 znacząco zmieniły się jednak zasady prawidłowej realizacji projektów. Przed rozpoczęciem aplikowania o środki warto przyjrzeć się więc nowym zasadom i obowiązkom Beneficjentów zawartym we wzorze umowy o dofinansowanie.

Możliwość zmiany wysokości dofinansowania

Istotnym i szczególnie korzystnym dla przedsiębiorców nowym rozwiązaniem w ramach Ścieżki SMART jest możliwość zmiany wysokości przyznanego Beneficjentowi dofinansowania na etapie realizacji projektu. Taka opcja nie była dotychczas dostępna w żadnym innym konkursie znanym z poprzedniej perspektywy finansowej.

Zwiększenie kwoty dofinansowania będzie możliwe w przypadku zmiany stawek podatkowych, zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę lub zmiany minimalnej stawki godzinowej za pracę, zmiany zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz w przypadku zmiany wysokości składek na te ubezpieczenia. Zwiększenie przyznanej kwoty wsparcia będzie możliwe będzie także w sytuacji zmiany poziomu cen towarów i usług zaplanowanych do zakupu w ramach projektu o co najmniej o 15% w stosunku do poziomu cen z dnia złożenia wniosku o dofinansowanie.

We wzorze umowy o dofinansowanie projektu przewidziano zwiększenie kwoty przyznanego dofinansowania maksymalnie o 25%. Beneficjent może ubiegać się aktualizację kwoty dofinansowania kilkukrotnie, ale nie częściej niż co 12 miesięcy.

Zielone zamówienia

Beneficjenci programów europejskich są zobowiązani do udzielania zamówień w sposób przejrzysty, zapewniający zachowanie zasad uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie potencjalnych wykonawców.

We wzorze umowy o dofinansowanie Ścieżki SMART pojawiły się dodatkowe zapisy dotyczące kryteriów mających zastosowanie w przypadku zakupu infrastruktury. Zgodnie z nimi Beneficjent będzie zobowiązany do uwzględnienia na etapie zakupu lub w ramach procedury wyboru wykonawcy kryteriów zielonych zamówień publicznych oraz rozważenia parametrów związanych ze zużyciem energii – o ile będzie to możliwe. Uwzględnienie kryteriów zielonych zamówień publicznych ma pozytywnie wpływać na pozyskanie produktów, usług lub robót budowlanych, których negatywny wpływ na środowisko będzie mniejszy w porównaniu do rozwiązań konkurencyjnych, które zostałyby zamówione w innym przypadku.

Zgodnie z wzorem umowy o dofinansowanie Beneficjent będzie zobowiązany także do postępowania w taki sposób, aby zapobiegać powstawaniu odpadów – zarówno w trakcie realizacji projektu, jak i po jego zakończeniu, np. po zakończeniu użytkowania zakupionych maszyn lub urządzeń. Szczegółowe działania w tym zakresie reguluje ustawa z 14 grudnia 2012 r. o odpadach.

Dotacja warunkowa w module Wdrożenie Innowacji

Należy zwrócić uwagę, że w module Wdrożenie Innowacji dofinansowanie będzie udzielane w formule dotacji warunkowej, co oznacza, że kwota dofinansowania podzielona zostanie na część bezzwrotną oraz zwrotną. Beneficjent będzie zobowiązany do jednorazowej spłaty ustalonej części zwrotnej dofinansowania po 4 latach od zakończenia realizacji projektu. Na wniosek Beneficjenta zwrot będzie mógł zostać rozłożony na raty. O dotacji warunkowej pisaliśmy w szczegółach w naszym artykule opublikowanym w połowie lutego br.

Rozszerzone obowiązki związane z promocją projektu

W obowiązującym wzorze umowy przewidziano szerszy niż poprzedniej perspektywie zakres obowiązków związanych z komunikacją i widocznością wsparcia udzielonego przez Unię Europejską.

Oprócz zgodnego z wytycznymi oznaczenia miejsca realizacji projektu oraz strony internetowej Beneficjenta przewidziano obowiązki w zakresie oznakowania m.in. produktów, sprzętu, pojazdów i aparatury, powstałych lub zakupionych w ramach realizacji projektu.

Beneficjent będzie miał obowiązek informowania Instytucji Pośredniczącej z co najmniej 14-dniowym wyprzedzeniem o związanych z projektem planowanych wydarzeniach informacyjno-promocyjnych, a także o wydarzeniach, które mogą mieć znaczenie dla opinii publicznej i mogą służyć budowaniu marki Funduszy Europejskich.

Na prośbę Instytucji Beneficjent będzie zobowiązany do zorganizowania wspólnego wydarzenia informacyjno-promocyjnego dla mediów. Celem zapewnienia odpowiedniej komunikacji i widoczności projektu Beneficjent będzie zobowiązany także do udostępnienia, na wniosek Instytucji, na zasadach nieodpłatnej i niewyłącznej licencji, materiałów takich jak zdjęcia, filmy broszury, prezentacje multimedialne nt. projektu.

Podsumowanie

Świadomość i wiedza dotycząca obowiązków i zasad obowiązujących Beneficjentów działania Ścieżka SMART na etapie realizacji projektu może być kluczowa w kontekście podejmowania ważnych decyzji biznesowych o potencjalnym skorzystaniu z programu. Pomimo rozszerzenia zakresu obowiązków dot. zamówień czy promocji proponowane zmiany należy uznać za ukłon w stronę najistotniejszych potrzeb przedsiębiorców – tych związanych z projekcją kosztów na kilka lat „w przód” w obliczu niepewnych warunków makroekonomicznych. Zapisy waloryzacyjne chronią Beneficjentów przed inflacją i wzrostem cen, co może mieć niebagatelny wpływ na finansową wykonalność danego przedsięwzięcia i umożliwienie realizacji projektu objętego dofinansowaniem.

Autor

Julia Kłosowska

Starsza Specjalistka ds. realizacji projektów UE