Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) przygotowuje się do uruchomienia naboru na dofinansowanie inwestycji wpisujących się w założenia gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) finansowanego ze środków Krajowego Planu Odbudowy. W artykule przedstawiono najbardziej aktualne i najważniejsze informacje nt. tego instrumentu.
Czego dotyczy nabór „INWESTYCJE WE WDRAŻANIE TECHNOLOGII I INNOWACJI ŚRODOWISKOWYCH, W TYM ZWIĄZANYCH Z GOZ”?
Działanie A2.2.1. Inwestycje we wdrażanie technologii i innowacji środowiskowych, w tym związanych z GOZ finansowane będzie ze środków pochodzących z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. Inwestycje powinny zmierzać do wdrażania technologii środowiskowych, w tym związanych z GOZ, których efektem będzie lepsza gospodarka materiałowa, zwiększenie efektywności energetycznej i zmiana firmy w kierunku zero waste. Wspierane będą projekty wpisujące się w regulacje unijne i krajowe, w tym CEAP 2020 i „Mapę drogową transformacji w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego”, oraz odpowiadające na priorytetowe kierunku wskazane w ramach Krajowej Inteligentnej Specjalizacji KIS 7 Gospodarka o obiegu zamkniętym. Potencjalnie konkurs może ruszyć w okresie kwiecień-maj br.
CEAP 2020
Circular Economy Action Plan (CEAP) czyli Plan działania dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym to nowy unijny plan torujący drogę do czystszej i bardziej konkurencyjnej Europy. UE od wielu lat dąży do zrównoważonego wzrostu, czego przykładem może być Europejski Zielony Ład czy Fit fot 55. Przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym ma na celu zmniejszenie presji na zasoby naturalne i zapewnienie trwałego wzrostu gospodarczego. Stanowi także krok w stronę uzyskania neutralności klimatycznej do 2050 r. i powstrzymania utraty różnorodności biologicznej.
CEAP koncentruje się na sposobie projektowania produktów, procesach gospodarki o obiegu zamkniętym czy zrównoważonej konsumpcji. Ma także na celu zapewnienie zapobiegania powstawaniu odpadów. Działania te mają obejmować cały cykl życia produktów. W CEAP wskazano także sektory, które zużywają najwięcej zasobów i które mają największy potencjał w kontekście wdrożeń GOZ. Są nimi m.in.: elektronika i ICT, baterie i pojazdy, opakowania, tworzywa sztuczne, tekstylia, budownictwo i budynki, żywność, woda i składniki odżywcze.
Mapa drogowa transformacji w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego
„Mapa drogowa transformacji w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego” czy też Mapa drogowa GOZ to dokument zawierający zestaw narzędzi i przykładów działań zmierzających do stworzenia w Polsce warunków do wdrożenia nowego modelu gospodarczego. Dokument odnosi się do produkcji i istotnego znaczenia przemysłu w gospodarce krajowej, a także wskazuje na nowe możliwości jego rozwoju. Innym obszarem poruszanym w Mapie drogowej GOZ jest konsumpcja, która cechuje się dużym potencjałem do transformacji, a która dotychczas była pomijana w rozważaniach. Rozdział poświęcony biogospodarce dedykowany jest gospodarowaniu surowcami odnawialnymi. W dokumencie są też poruszane zagadnienia związane z nowymi modelami biznesowymi. Mimo, że na pierwszy rzut oka nie są one bezpośrednio związane z GOZ, to reorganizacja części bądź całości funkcjonowania podmiotów może przybliżyć wszystkie firmy funkcjonujące na rynku do działania w myśl idei GOZ. W Mapie są też poruszane zagadnienia wdrożenia i monitorowania GOZ.
KIS 7 Gospodarka o obiegu zamkniętym
KIS, czyli Krajowe Inteligentne Specjalizacje, wskazują preferencje w zakresie udzielania wsparcia na rzecz polskich przedsiębiorstw w kontekście branż i zakresów przedsięwzięć. Realizacja inwestycji wpisujących się w inteligentne specjalizacje przyczyniać ma się do transformacji krajowej gospodarki. Gospodarce o obiegu zamkniętym dedykowany jest KIS 7 „Gospodarka o obiegu zamkniętym”.
By wpisywać się w KIS 7 projekt musi dotyczyć co najmniej jednego z obszarów, tj.:
- Ekoprojektowanie dla GOZ – np. opracowanie efektywnych materiałowo i energetycznie technologii czy produktów, wydłużenie okresu eksploatacji produktów, stosowanie zamienników bardziej przyjaznych środowisku.
- Pozyskanie i wykorzystanie zasobów odnawialnych i nieodnawialnych – np. mniej energochłonne procesy produkcyjne; bezodpadowe technologie pozyskiwania i wykorzystywania zasobów, zrównoważone pozyskiwanie zasobów.
- Przetwórstwo i produkcja – np. bezodpadowe albo niskoodpadowe procesy produkcyjne, rozwiązania ograniczające wytwarzanie odpadów, wykorzystanie odpadów i produktów ubocznych do produkcji, produkty o wyższej jakości i dłuższym cyklu użytkowania.
- Użytkowanie i konsumpcja – np. rozwiązania w zakresie naprawy, renowacji i regeneracji produktów ponownie użytkowanych, modele biznesowe oparte na współdzieleniu produktów, rozwiązania informatyczne do monitorowania i ograniczania konsumpcji.
- Odpady i ścieki – np. recykling odpadów, w tym technologię przetwarzania odpadów, maszyny, linie produkcyjne do odzysku materiałowego odpadów, zamykanie obiegów wodno-ściekowych.
Możliwości wpisania się w KIS 7 jest zatem bardzo wiele.
Jakie rodzaje inwestycji będzie można objąć dofinansowaniem?
W ramach Działania A2.2.1 KPO projekt musi być ukierunkowany na wdrożenie w przedsiębiorstwie innowacji środowiskowych, w tym związanych z GOZ mających na celu:
- poprawę zarządzania surowcami,
- zwiększenie efektywności energetycznej,
- zmianę w kierunku zerowej ilości odpadów,
- redukcję emisji gazów cieplarnianych z procesów produkcyjnych i operacyjnych.
Co zatem można sfinansować?
W zakresie poprawy zarządzania surowcami, która często łączy się z ograniczeniem odpadów, mogą to być przykładowo bardziej dokładne i precyzyjne maszyny produkcyjne ograniczające błędy czynnika ludzkiego i odpady surowcowe lub technologie dedykowane bezpośrednio do odzysku materiałowego/recyklingu. Zmiana procesu technologicznego czy nowe rozwiązania materiałowe w obrębie produktu mogą wpłynąć na ograniczenie odpadów lub wydłużenie okresu eksploatacji wyrobu. Zwiększenie efektywności energetycznej można z kolei osiągnąć poprzez zastosowanie instalacji fotowoltaicznej czy pompy ciepła czy energooszczędne maszyny. Każde z powyżej wskazanych rozwiązań może się także wpisać w redukcję emisji gazów cieplarnianych. Modyfikacje produkcji, nowe technologie oszczędzające energię czy też wykorzystanie energii pochodzącej z OZE wpływać będzie korzystnie na obniżenie emisji CO2, które zaliczane jest do gazów cieplarnianych. Z innymi przykładami zastosowania idei GOZ praktyce produkcyjnej można zapoznać się w artykule.
POZYSKAJ DOTACJĘ NA GOZ Z POMOCĄ EKSPERTÓW
W ramach planowanego przez PARP naboru przedsiębiorcy będą mogli otrzymać nawet 3,5 miliona zł dotacji na przedsięwzięcia wpisujące się w ideę gospodarki o obiegu zamkniętym. To istotny impuls do przeprowadzenia inwestycji środowiskowej, której efektem może być także optymalizacja kosztowa prowadzonej działalności. Jeśli Twoje przedsiębiorstwo chciałoby zrealizować inwestycję GOZ – skontaktuj się z naszymi Doradcami oraz zmaksymalizuj swoją szansę na sukces w dotacji.
AUTOR
Katarzyna Ślusarczyk
Starsza Specjalistka ds. funduszy UE