Polish
English
Ukrainian
W ramach instrumentu Ścieżka SMART finansowanego z Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) przedsiębiorstwa mają szansę na uzyskanie znaczącego wsparcia finansowego na realizację innowacyjnych projektów. W aktualnie trwających konkursach Komitet Monitorujący Programu FENG wprowadził istotne zmiany w kryteriach oceny projektów i sposobie przeprowadzania oceny. Nowe zasady są szczególnie ważne dla firm planujących aplikowanie o dofinansowanie. Zapoznaj się z najważniejszymi zmianami.
Dwuetapowa ocena projektów
Jedną z najważniejszych zmian jest wprowadzenie dwuetapowej oceny projektów. Taki model oceny ma na celu zwiększenie precyzji w wyborze najbardziej obiecujących projektów oraz zmotywowanie przedsiębiorstw do dokładniejszego przygotowania swoich wniosków.
Pierwszy etap pozwoli na wstępną selekcję projektów, podczas gdy etap drugi skupi się na szczegółowej analizie i ocenie jakościowej tych, które przeszły wstępną weryfikację.
Ocena w etapie pierwszym dokonywana będzie tylko na podstawie treści wniosku o dofinansowanie, bez możliwości uzupełnień i bez Panelu Ekspertów. Wstępna selekcja skupiać się będzie na weryfikacji kryteriów obligatoryjnych:
- w zakresie modułu B+R oceniany będzie charakter badawczo-rozwojowy modułu oraz innowacyjność rezultatu prac B+R;
- w zakresie modułu Wdrożenie innowacji oceniana będzie innowacyjność przedmiotu wdrożenia oraz weryfikowane będą wyniki prac B+R stanowiące przedmiot wdrożenia.
Projekty, które zostaną ocenione pozytywnie w ramach etapu pierwszego, zostaną skierowane do pogłębionej oceny merytorycznej w etapie drugim.
Celem takiego modelu jest wyeliminowanie na wstępnym etapie projektów, które nie mają charakteru badawczo-rozwojowego i/lub nie dotyczą rozwiązań innowacyjnych w skali kraju. Ocena w drugim etapie dokonywana będzie na podstawie treści wniosku o dofinansowanie, uzupełnień oraz informacji udzielonych podczas posiedzenia Panelu Ekspertów.
Minimalny próg kosztów kwalifikowalnych
W module obligatoryjnym wprowadzono minimalny próg kosztów kwalifikowalnych, który wynosi 3 mln PLN. Ten wymóg ma na celu zagwarantowanie, że projekty o mniejszej wartości nie będą kwalifikować się do wsparcia, co pozwoli skupić zasoby na większych, bardziej kompleksowych inicjatywach, które mają realny potencjał do wywierania znaczącego wpływu na rozwój gospodarczy i technologiczny polskiej gospodarki. Przypomnijmy, że w przypadku MŚP modułem obligatoryjnym może być moduł B+R lub moduł Wdrożenie Innowacji, natomiast dla dużych przedsiębiorstw zawsze obligatoryjny będzie moduł B+R.
Maksymalny limit wnioskowanej pomocy
Ustalono również maksymalne limity wnioskowanej pomocy: dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) wynosi on 50 mln PLN, a dla dużych przedsiębiorstw – 70 mln PLN. Tego typu ograniczenia mają na celu zapobieganie sytuacjom, w których pojedyncze, duże projekty monopolizują fundusze, pozostawiając mniej środków dla innych inicjatyw. Dzięki temu program ma szansę wesprzeć większą liczbę innowacyjnych projektów, co wzmocni różnorodność i konkurencyjność polskiej gospodarki.
Linia pilotażowa – zmiana podejścia do kwalifikowania kosztów zakupu elementów linii
W przypadku, gdy realizacja prac badawczo-rozwojowych (B+R) wymaga budowy linii pilotażowej, która ma później znaleźć zastosowanie komercyjne, możliwe jest uzyskanie dofinansowania na koszty jej użytkowania, a nie na pełne koszty zakupu poszczególnych środków trwałych. Oznacza to, że zakup linii lub jej elementów musi zostać sfinansowany z własnych środków wnioskodawcy, natomiast dofinansowanie może być przyznane na odpisy amortyzacyjne lub raty leasingowe maszyn i urządzeń wchodzących w skład linii, przez okres prowadzenia prac i proporcjonalnie do ich wykorzystania w projekcie.
Wymóg współpracy z MŚP i organizacjami badawczymi
Duże przedsiębiorstwa, które aplikują o dofinansowanie, muszą udokumentować współpracę z małymi i średnimi przedsiębiorstwami (MŚP) już na etapie składania wniosku. Ważne jest przy tym, że podwykonawstwo nie jest uznawane za formę współpracy, co zmusza firmy do nawiązywania rzeczywistych, strategicznych partnerstw.
Dodatkowo, zarówno w przypadku MŚP, jak i dużych przedsiębiorstw, współpraca z organizacjami badawczymi lub pozarządowymi, która jest kryterium punktowanym, również musi być udokumentowana już na etapie składania wniosku, co zwiększa nacisk na integrację innowacji z sektorem badawczym.
Rezygnacja z wymogu zawierania umów z krytycznymi podwykonawcami
Kolejna ważna zmiana to rezygnacja z wymogu zawierania umów z krytycznymi podwykonawcami przed złożeniem wniosku o dofinansowanie. Przedsiębiorcy są zobligowani jedynie do określenia stosownych wymagań wobec potencjalnych Wykonawców. Nie ma konieczności przeprowadzania skomplikowanych procedur konkurencyjnych przed złożeniem dokumentacji aplikacyjnej. Wnioskodawca niezmiennie może wybrać podwykonawców przed złożeniem wniosku i podpisać z nimi umowy warunkowe – decyzja w tym zakresie pozostaje w indywidualnej gestii danego przedsiębiorstwa.
Weryfikacja kryterium zrównoważonego rozwoju
Zmianie uległ również sposób weryfikacji kryterium zrównoważonego rozwoju. Wnioskodawcy mogą skoncentrować się na udowodnieniu pozytywnego wpływu projektu wyłącznie w jednym, wybranym obszarze zrównoważonego rozwoju, tj. dopuszczalne jest wykazanie zgodności projektu z jedną zasadą 6R. W dotychczasowym podejściu wymagana była zgodność z co najmniej dwiema zasadami 6R, co znacząco utrudniało spełnienie przedmiotowego kryterium i było jednym z najczęstszych powodów negatywnej oceny wniosków.
Zmiany w Ścieżce SMART – podsumowanie
Opisane wyżej zmiany programie Ścieżka SMART mają potencjał znacząco usprawnić proces oceny wniosków, eliminując bariery biurokratyczne i skupiając się na rzeczywistym potencjale innowacyjnym projektów. Skrócenie czasu oceny jest szczególnie istotne w kontekście przedsięwzięć innowacyjnych i zarazem kluczowe dla przedsiębiorstw, które muszą szybko reagować na zmieniające się warunki rynkowe. Aktualny nabór w ramach Ścieżki SMART trwa do 24 października br.
Autor
Aleksandra Auksztulewicz
Koordynator projektów UE
