Polish
English
Ukrainian
Od 25 marca 2025 r. obowiązuje zaktualizowana wersja Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021–2027, która ma istotne znaczenie dla wszystkich beneficjentów funduszy unijnych. Nowe regulacje ułatwiają realizację projektów i wprowadzają zmiany w takich obszarach jak zamówienia publiczne, rozliczanie VAT czy przeciwdziałanie konfliktom interesów.
Wyższy próg stosowania zasady konkurencyjności
Jedną z istotnych zmian jest podniesienie limitu, od którego konieczne jest stosowanie zasady konkurencyjności. Dotychczasowy próg w wysokości 50 tys. zł netto został zwiększony do 80 tys. zł netto. Dzięki temu mniejsze zamówienia mogą być realizowane w prostszy sposób, bez konieczności przeprowadzania formalnych procedur wyboru wykonawcy. Warto jednak pamiętać, że dla postępowań rozpoczętych przed wejściem w życie nowych przepisów nadal obowiązuje dotychczasowy limit.
Zmiany w kwalifikowalności VAT
Zmiany dotyczą również rozliczania podatku VAT. Obecnie przy ocenie możliwości odzyskania VAT należy uwzględniać nie tylko sytuację beneficjenta, ale także innych podmiotów zaangażowanych w realizację projektu – takich jak partnerzy, grantobiorcy czy uczestnicy działań. Jeśli którykolwiek z tych podmiotów ma prawną możliwość ubiegania się o zwrot VAT, wydatki obejmujące ten podatek nie będą kwalifikowane do refundacji.
Doprecyzowanie zasad unikania konfliktu interesów
Nowe wytyczne porządkują również kwestie związane z zapobieganiem konfliktom interesów. Dokument zawiera dokładniejsze definicje i wskazania, które pomagają zidentyfikować sytuacje mogące budzić wątpliwości co do bezstronności osób zaangażowanych w postępowania. Wprowadzono jasne zasady, zgodnie z którymi konieczne jest wyłączenie z postępowania osób potencjalnie powiązanych z wykonawcami. Jedynym wyjątkiem od tej reguły pozostaje udzielanie zamówień jednostkom formalnie powiązanym.
Możliwości rozszerzania zamówień
Nowelizacja przewiduje również uproszczenia w zakresie zamówień uzupełniających. Beneficjenci mogą obecnie zawierać dodatkowe umowy na powtórzenie podobnych usług lub robót z tym samym wykonawcą, o ile takie rozszerzenie zostało przewidziane już na etapie pierwotnego zapytania, a jego wartość została wcześniej odpowiednio oszacowana.
Zasady dla zakupu nieruchomości
Wprowadzono większą przejrzystość w zakresie kwalifikowalności wydatków związanych z zakupem nieruchomości. Limity dotyczące maksymalnego udziału takich wydatków w projekcie – 10% lub 15% – odnoszą się wyłącznie do nabycia prawa własności. Inne formy, takie jak najem, dzierżawa czy użyczenie, są traktowane odrębnie. Zrezygnowano również z obowiązku stosowania operatu szacunkowego, jeśli przepisy dopuszczają inną formę wyceny.
Doprecyzowanie postanowień dotyczących zaliczek
Dotychczas obowiązywała zasada, zgodnie z którą elementy objęte zaliczką muszą zostać dostarczone lub zrealizowane w okresie kwalifikowalności projektu, aby wydatki te mogły być uznane za kwalifikowalne. Nowelizacja wytycznych dopuszcza możliwość, by towary lub usługi finansowane zaliczką zostały dostarczone po zakończeniu okresu kwalifikowalności, pod warunkiem że sama zaliczka została wypłacona w jego trakcie. Oznacza to, że beneficjent może rozliczyć zaliczkę w ramach dofinansowania, nawet jeśli realizacja zamówienia nastąpi po zakończeniu okresu kwalifikowalności projektu.
Potrzebujesz wsparcia w dostosowaniu projektu do zmienionych wytycznych?
Zespół ECDF Dotacje na bieżąco śledzi zmiany w dokumentach programowych i wspiera beneficjentów w skutecznym rozliczaniu projektów. Jeśli realizujesz inwestycję z dofinansowaniem i chcesz mieć pewność, że Twoje działania są zgodne z aktualnymi przepisami, zapraszamy do kontaktu z Działem Realizacji Projektów UE w ECDF.
Autor
Julianna Kwiatkowska – Specjalistka ds. realizacji projektów UE
