Polish
English
Ukrainian
Zgodnie z obecnym stanem prawnym końcową datą kwalifikowalności wydatków w ramach projektów realizowanych w perspektywie 2014-2020 jest 31 grudnia 2023 r. Oznacza to, że wszystkie projekty powinny zakończyć się i zostać rozliczone do końca bieżącego roku. Co jednak w przypadku, kiedy nie będzie to możliwe z uwagi na problemy uzasadnione chociażby pandemią COVID-19 czy konsekwencjami agresji Rosji na Ukrainę? Czy wszystkie wydatki poniesione po 2023 r. nie będą już współfinansowane przez Instytucje Finansujące? Odpowiedź znajdziesz w tym artykule.
Problemy z zakończeniem projektów do 31 grudnia 2023
Wielu Beneficjentów środków unijnych boryka się z problemami w terminowej realizacji swoich projektów z uwagi na kryzysy związane z pandemią czy konfliktem za naszą wschodnią granicą. Warto też zauważyć, że w niektórych województwach prowadzone są jeszcze ostatnie nabory w ramach perspektywy finansowej 2014-2020. Obecne przepisy są jednak jednoznaczne – realizacja Twojego projektu musi bezwzględnie zakończyć się do końca 2023 r. Dla części firm stanowi lub stanowić to będzie ogromne wyzwanie. Czy jest jeszcze szansa na wydłużenie tego terminu? A może Instytucje zaproponują inne rozwiązania? Czytaj dalej!
Propozycja wydłużenia końcowej daty realizacji projektów z perspektywy 2014-2020 do końca 2024 r. odrzucana przez KE
Polska na różnych forach Unii Europejskiej przedstawiała propozycję, aby wydłużyć końcową datę zamknięcia perspektywy 2014-2020 o kolejny rok tj. do końca 2024 r. Pomysł ten został także omówiony na wspólnym wystąpieniu dziesięciu państw członkowskich UE do Komisji Europejskiej. Z obecnie posiadanych informacji wynika jednak, że Komisja Europejska nie zaakceptowała tej propozycji. Nie wyklucza to jednak kolejnych prób lobbowania tego rozwiązania.
Fazowanie projektów
Komisja Europejska co prawda nie zgodziła się dotychczas na wydłużenie okresu kwalifikowalności o kolejny rok, niemniej podjęła inne działania legislacyjne, które mogą pomóc Beneficjentom w przypadku potencjalnego wykroczenia realizacji przedsięwzięcia poza 31 grudnia 2023 r. W Rozporządzeniu PE i Rady (UE) 2022/2039 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzeń (UE) nr 1303/2013 i (UE) 2021/1060 w odniesieniu do dodatkowej elastyczności w celu przeciwdziałania skutkom agresji zbrojnej Federacji Rosyjskiej FAST (Flexible Assistance for Territories – elastyczna pomoc dla terytoriów) – CARE uwzględniono m.in. zmiany w przepisach dotyczące możliwości fazowania projektów, które otrzymały dofinansowanie w ramach perspektywy finansowej 2014-2020. Wprowadzone rozwiązanie związane z fazowaniem projektów może prowadzić do ograniczenia ryzyka przedwczesnego zamykania perspektywicznych projektów.
Na czym polega fazowanie projektów?
Fazowanie projektów ma polegać na podziale ich na dwie fazy:
- pierwsza faza będzie obejmować zadania realizowane w ramach obecnie obowiązujących terminów kwalifikowalności dla perspektywy 2014-2020 tj. do 31 grudnia 2023 r.,
- druga faza, przy spełnieniu określonych warunków, będzie mogła zostać objęta wsparciem ze środków w ramach nowej perspektywy finansowej na lata 2021-2027.
Warto zaznaczyć, że każda z faz powinna być realizowana zgodnie z przepisami dla właściwego okresu programowania i nie będzie uznawana za samodzielnie funkcjonujący projekt – będą nim obie fazy łącznie.
Dla przykładu, możliwa jest kontynuacja projektu badawczo-rozwojowego rozpoczętego w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (POIR). Kontynuacja ma przebiegać w sposób płynny z uwzględnieniem podziału finansowego i fizycznego między dwoma okresami programowania. Konieczny będzie podział na dwie odrębne umowy o dofinansowanie – jedna w ramach POIR, a druga w ramach nowego programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG). Złożony wniosek o dofinansowanie w takiej sytuacji będzie musiał zostać zaktualizowany tak, aby podzielić projekt na dwie wyraźne fazy.
Z otrzymanych informacji wynika, że o możliwości fazowania projektów w ramach POIR będą niebawem informować Beneficjentów Instytucje Pośredniczące. Właściwe Instytucje będą także informować o wdrożeniu innych zasad ułatwiających realizację i „zamykanie” projektów współfinansowanych z POIR.
Projekty niefunkcjonujące
Innym planowanym rozwiązaniem jest uznanie projektów, które nie są możliwe do zrealizowania do końca bieżącego roku, za tzw. projekty niefunkcjonujące. Będą to projekty, które:
- nie zostały zakończone,
- nie zostały w pełni wdrożone,
- nie spowodowały osiągnięcia celów danego Programu do czasu przedłożenia tzw. dokumentów zamknięcia (tj. do 15 lutego 2025 r.).
Projekt niefunkcjonujący musi zostać zrealizowany pod względem rzeczowym i finansowym maksymalnie do 15 lutego 2026 r. Koszty związane z jego dokończeniem ponosi jednak bezpośrednio Beneficjent.
Warto także zaznaczyć, że za projekt niefunkcjonujący można uznać wyłącznie taki, którego łączna wartość wynikająca z umowy o dofinansowanie wynosi powyżej 2 mln euro.
Efektywne i terminowe zamykanie projektów z perspektywy 2014-2020 ze wsparciem Specjalistów ECDF Dotacje
Krótki czas, który pozostał na realizację współfinansowanych przedsięwzięć i konieczność zamknięcia końcowych rozliczeń do końca bieżącego roku może uzasadniać potrzebę wsparcia ze strony wieloletnich Specjalistów w dziedzinie realizacji projektów UE. Prawidłowe przygotowanie niezbędnej dokumentacji oraz dogłębna znajomość unijnych przepisów gwarantują realizację projektów zgodnie z przyjętym harmonogramem. Jeśli Twoja firma potrzebuje wsparcia – służymy pomocą. W międzyczasie trzymamy też kciuki za powodzenie postulatu wydłużenia okresu kwalifikowalności perspektywy 2014-2020 o kolejny rok.
Autor
Eliza Majchrzak
Starsza Specjalistka ds. realizacji projektów UE
